De nieuwe gedeputeerde van cultuur wordt Jannewietske de Vries. Ze is een nieuw fenomeen in de provinciale politieke arena. Geboren in 1961 in Bitgum als dochter van ‘goold old’ Bareld de Vries is ze van huis uit bekend met het politieke metier. Ze groeide op in Grouw, maar de middelbare school heeft ze in Zuid Holland doorlopen, zo werd ik na enig googelen gewaar. Daarna studeerde ze rechten in Utrecht en kreeg vervolgens een baantje bij de Provincie. Na een snelle carrière werd ze uiteindelijk directeur algemene zaken bij de Gemeente Leeuwarden, waar ze onlangs door de PvdA is ‘weggeplukt’. De publieke zaak roept, zo heet dat dan.

Als bestuurslid is ze overigens zeer geliefd. Zo zit ze niet alleen – als eerste vrouw – in het bestuur van de Vereniging Friese Elfsteden, maar ook bij de stichting Slachtemarathon. Ze houdt dus van lange afstanden. Verder zit ze in de adviesraad van De AFUK, dus met het Fries en het drietalig onderwijs zal het (helaas) wel goed komen. Laatst las ik dat de SS in de oorlogsjaren in Friesland ook pleitte voor drietalig onderwijs. Fries zou de eerste taal moeten worden en vervolgens Duits. Het Nederlands werd facultatief, maar dit terzijde. Tenslotte is Jannewietske voorzitter van het openluchtspel Jorwert. Dat is het zo’n beetje. Niet niks, zo te zien. Maar heeft ze ook affectie voor kunst? Haar cv vermeldt als hobby’s: muziek (brassband) en sport. Dat is leuk, maar het zegt niet zo veel.

Jannewietske lijkt me een typische exponent van het ‘Fryske Mienskip-denken.’ Met ons allen en vóór ons allen. Daar is op zich niets mis mee. Maar een beetje tegenwicht in een persoonlijke voorkeur voor experimentele kunst zou geen kwaad kunnen. Binnen de Friese Provinciale Staten heerst vanouds een zekere argwaan voor de zogeheten ‘elitaire kunst’. Kunst moet van en voor iedereen zijn. Amateurkunst en amateuristische kunstbeoefening zijn prima. Maar echte kunst is al gauw alleen voor de happy few. Dat is alleen de mening van CDA en SP, maar ook van de PvdA. Socialisten zijn van huis uit ambivalent als het gaat om het kwaliteitskunst. Dat is jammer, want bij kunst gaat het alleen maar om kwaliteit. De rest is welzijnsbeleid.

Zelfs Johanneke Liemburg moest destijds niets van ‘individuele topkunst’ hebben. Ze beweerde destijds te pas en te onpas dat ik er een elitaire kunstopvatting op na zou houden. Nou ja, dat soort nonsens, wat moet je daar nou op zeggen? En dan die Bertus Mulder, die heb ik nooit op enige voorkeur voor kunst kunnen betrappen. Laat staan voor kwaliteit. Behalve de kunst die zich uit in de Friese taal. Dan werd hij opeens heel fanatiek. Voor de taal dan, niet voor de kunst. Wat dat betreft kan het nooit minder worden. Na Bertus Mulder kan het gewoon niet beroerder. Zijn bewind is een ramp geweest voor de kunsten in Friesland. Een ramp die nota bene 12 jaar heeft moeten duren.

Hoe gaat Jannewietske het doen? Dat ‘Huis voor de Amateurkunst’ zal ze natuurlijk prachtig vinden. En die Slachtemarathon, ja daar lust ze wel pap van natuurlijk. Maar heeft ze ook kaas gegeten van een nieuw fenomeen als ‘creatieve industrie’? Elke gemeente in Nederland heeft tegenwoordig al een beleidsnota over creatieve industrie. Wat heet, elke deelraad in Amsterdam heeft er de mond vol van, maar de provincie Friesland heeft nog niet eens een notitie op dat terrein. Werk aan de winkel dus voor Jannewietske.

En wat zal ze denken van het Frysk Festival? Van onderop natuurlijk, net als de Slachte en de Elfstedentocht. Maar ja, dan kun je dit bestuur van Van Klaveren maar beter direct naar huis sturen, want deze hoge heren hebben daar totaal geen kaas van gegeten. Houdt Jannewietske van literatuur? En wat denkt ze van het Fries Museum? Hopelijk heeft ze daar zinniger gedachten over dan haar voorganger. Gaat ze eigenlijk wel eens naar een tentoonstelling? Leest ze wel eens een roman? Ik zou het niet weten. Je mag het alleen maar hopen.

Kortom, zal Jannewietske het echt beter gaan doen? Ik hoop het en ik geef haar graag het voordeel van de twijfel. Ik hoop van harte dat ze wat meer geld voor kunst en cultuur weet vrij te maken. Bertus Mulder begreep pas op het allerlaatst hoe je dat moet doen. Die had twaalf jaar nodig om warm te draaien. Dat moet sneller kunnen. Jannwietske oogt energiek en charmant en nieuwe bezems vegen schoon. Dat laatste is hoog nodig in deze contreien als het gaat om kunst en cultuur. We hebben visie nodig en een vleugje bevlogenheid. Go, Jannewiekske, go…….! (It giet oan, no.)