‘Politici als Wilders zouden zich geen zorgen moeten maken over de daden van andere mensen, maar over Allah. Die grijpt uiteindelijk altijd in’. Aldus verklaarde imam Fawaz (zie foto) van de As-Sunnahmoskee in Den Haag in het Nederlands Dagblad van 6 maart j.l. Op het eerste gezicht lijkt dit een onschuldige uitspraak. De mens wikt, maar God beschikt. Ook het christendom kent een zeker fatalisme. God zal uiteindelijk de loop der dingen bepalen. ‘With God on our side’, zong ooit Bob Dylan. Met die woorden trokken heel wat legers in het verleden ten oorlog. Kruistocht en jihad. God tegenover Allah. De geschiedenis is voor een groot deel een gevecht om het juiste beeld van God. Maar Allah of God grijpt uiteindelijk altijd zelf in, aan wiens zijde je ook vecht.

‘Mensen die de profeet Mohammed of Allah beledigen zullen sterven door de hand van Allah. Laat dat maar aan Allah over. ‘ Dat zei imam Fawaz in het najaar van 2004. Mohammed Bouyeri, de man die Theo van Gogh vermoordde, zou destijds door deze woorden tot zijn daad geïnspireerd zijn. Tijdens het proces van een andere van terrorisme-verdachte, Samir Azzouz, kwam naar voren dat een paar weken voor de moord op Theo van Gogh imam Fawaz in de As-Sunnah moskee in Den Haag een preek had gehouden, waarin hij Van Gogh veroordeelde vanwege de Summission-film die hij samen met Ayaan Hirsi Ali had gemaakt. Uit een bandopname van de preek bleek dat de imam een vloek had uitgesproken over Theo van Gogh, die hij een criminele bastaard had genoemd. Allah zou Van Gogh en Hirsi Ali blind moeten maken en de kanker in tong en hersenen moeten bezorgen, zo had imam Fawaz verkondigd.

Nu kon Theo van Gogh er zelf ook wat van. Hij wenste menigeen, met wie hij het oneens was, de kanker toe, al dan niet in de hersenen of andere specifiek genoemde organen. Moet kunnen. We leven immers in een vrij land, waar de vrijheid van meningsuiting een recht is waar iedereen gebruik van mag maken. Of je nu een imam bent of Theo van Gogh, je mag zeggen wat je denkt. Sterker nog, het is een waarde op zich zelf, als je zegt wat je denk en doet wat je zegt. Pim Fortuyn werd er bijna premier van Nederland mee, totdat iemand daar anders over dacht en hem een kopje kleiner maakte. Het probleem met de imam Fawaz is dat hij niet namens zichzelf spreekt, maar in de naam van Allah. Als hij zegt ‘Allah grijpt vanzelf wel in’, dan bedoelt hij eigenlijk: Wacht maar, de gerechtigheid neemt vanzelf zijn beloop. Die Wilders mag dan zeggen wat hij wil, maar hij moet straks niet raar staan te kijken als de wraak van Allah hem persoonlijk treft.

De vraag is natuurlijk, wat schieten we hier met zijn allen mee op? Lokt Geert Wilders dit soort gedoe niet uit met zijn aangekondigde film? De geweldspiraal die de vertoning daarvan straks teweeg zal brengen is alleen te voorkomen door niet niet zulke films te maken. Theo van Gogh en Ayaan Hirsi Ali hadden er achteraf bezien ook verstandiger aan gedaan om af te zien van uitzending van Submission. Dat soort provocaties leidt alleen maar tot escalaties. Het lost niets op. Veel mensen redeneren zo. In de reacties op mijn log van gisteren komt deze opvatting ook naar voren. ‘De boventoon van de discussie’, zo schrijft Peter Bastiaanssen, lijkt steeds meer door de puristen van beide kampen te worden gevoerd (of misschien is dat de meest interessante discussie voor de media, om op te pikken). Ik vind het gevaar van het formuleren van de tegenstellingen door de puristen, dat de nuance verdwijnt en allerlei achterliggende problematieken worden genegeerd.’

Dat is zo. Maar stel dat dit soort dingen niet zouden gebeuren. Dat er geen Theo van Gogh had bestaan, dat er geen Ayaan Hirsi Ali was, dat er geen Geert Wilders zou zijn, maar wel mensen als imam Fawaz van de As-Sunnahmoskee in Den Haag. Stel dat niemand er wat van zou zeggen. Dat iedereen zou zwijgen, omdat et formuleren van tegenstellingen de nuance doet verdwijnen van de achterliggende problematieken. Ik vraag me af of die achterliggende problematieken – hoe genuanceerd ze ook mogen zijn – dan wel ooit aan het licht zouden komen. We zouden die achterliggende problematieken pas gaan zien als het te laat is. De waarheid is ook wel eens niet genuanceerd. De waarheid is gewoon de waarheid en die heeft niemand in pacht. Geert Wilders niet, imam Fawaz niet. Zelfs God of Allah niet. De waarheid heeft geen enkele God aan zijn zijde. Zo is de waarheid nu eenmaal en die waarheid moet altijd gezegd kunnen worden. Door wie dan ook.