‘Veel meer dan het onbekende moet je het bekende vrezen.’ Dat was vorig jaar het motto voor het Frysk Festival dat de ingevlogen Vlaming Guy Coolen had bedacht. Pas nu begrijp ik wat die woorden werkelijk betekenen. Het bekende moet je vrezen, want wat onbekend is, daar heb je geen weet van. Hoe zit het eigenlijk met het negatief saldo het dit festival, dat veel minder bezoekers op de been bracht dan geraamd? Op de laatste dag van het festival verklaarde bestuursvoorzitter Van Klaveren dat het met de financiën wel goed zat, maar iedereen, die een beetje is ingevoerd in het complexe financiële beheer van een dergelijk megaspektakel, weet dat je op zo’n vroeg moment een dergelijke conclusie niet kunt trekken.

De financiële afwikkeling neemt op zijn minst nog een paar weken in beslag. Pas daarna kun je zeggen of er geen lijken in de kast zaten en of alle financiële tegenvallers zijn verdisconteerd. Ik heb sterk de indruk dat het met het laatste Frysk Festival in financieel opzicht niet goed is gegaan. Ook in de organisatie rommelde het aan alle kanten. De marketing klopte niet. Een publiciteitsplan was nooit geschreven. Het bureau dat hiervoor moest zorgen werd vroegtijdig aan de dijk gezet. De artistiek leider had niet echt voeling met wat er in Friesland leefde. Alles wat hij had bedacht was inwisselbaar. Kortom, het was een misschien een leuk festival op papier, maar in feite klopte het van geen meter. Er kwam ook veel te weinig publiek op af. Een financiële strop dus, zou je zeggen.

Het vreemde is, dat je daar nadien niets meer van hoorde. Het is nu acht maanden later, maar we weten nog steeds niet hoe het werkelijk zat. Guy Coolen vertrok meteen met de zuiderzon naar Vlaanderen. In de oudejaarskrant van de LC blikte hij nog even terug onder de veelzeggende kop: ‘We zijn misschien een beetje overmoedig geweest.’ Dat kun je wel zeggen ja. Dit festival zou de wereld naar Friesland brengen en Friesland naar de wereld. Mooie woorden, maar het publiek had er niet zoveel boodschap aan. Wat mij nog het meest verbaast in deze hele gang van zaken is dat de Friese media dit allemaal voor zoete koek hebben geslikt. Deze duur betaalde Vlaming heeft gewoon een wanprestatie geleverd, om over  het bestuur van het Frysk Festival maar te zwijgen. Wie weet hebben zij zichzelf nog een bonus gegeven ook. Ik houd niets voor onmogelijk.

Een paar weken voor aanvang van het festival nodigde Guy Coolen mij uit voor een gesprek. We hebben een paar uurtjes genoeglijk gepraat op het terras ven de Prinsentuin. Hij vroeg of ik een verhaal wilde houden in de Pier Pander Tempel. Elke dag zou iemand dat doen en alles zou na afloop gebundeld worden in een fraaie publicatie. Nooit meer iets van gehoord. Bij mijn optreden kwam welgeteld 1 bezoeker opdraven, omdat de publiciteit belabberd geregeld was. Zoals bij alle projecten trouwens. Na afloop was kennelijk het geld op. Geen publicatie en ook geen evaluatie. Eén miljoen Euro budget, mijnheer, een miljoen! Als sneeuw voor de zon is het allemaal opgegaan. Hoe groot was het verlies na afloop? Wie hoor je daar nog over? De hoge heren van het bestuur hielden alles keurig onder de pet

Inmiddels heeft Gryt van Duinen als Statenlid vragen gesteld aan het Provinciaal bestuur. Hoe zit met de evaluatie van dit festival? Kunnen we dat voor de zomer nog verwachten of moeten we dat beter maar vergeten? En hoe zit het eigenlijk met dat festival in 2o12 dat een remake moet worden van Simmer 2000? Leuke ideeën allemaal. Niet zo origineel, maar ja, wie maalt daarom. Reuring, dat willen we, als er maar reuring komt. Bruisen en reuring, dat wil Jannewietske de Vries. In 2018 zou Friesland zelfs culturele hoofdstad van Europa moeten worden. Geen woorden maar daden, maar het blijft vooralsnog alleen bij woorden. De vliegende start van Jannewietske is gesmoord in een snelheid van de slak en de transparantie van de doofpot. Het Frysk Festival was een fiasco, laten we daar verder niet moeilijk over doen. Punt is wel dat je daar eerlijk voor uit moet komen. Alleen dan kun je leren van je fouten. Alleen dan zul je ooit weten hoe je het wèl moet doen.