Grutsk op Fryslân

Morgen is de verjaardag van Rembrandt. Het is dan 403 jaar geleden dat hij in Gouda werd geboren. Sinds ik drie jaar geleden mocht deelnemen aan een debat in zijn geboorteplaats over de zogeheten Rembrandt-mania, zal ik die verjaardag niet licht vergeten. Er worden trouwens nog steeds festiviteiten georganiseerd rond de geboortedag van ons nationale schildergenie, zo las ik van de week. Rembrandt, we lusten er wel pap van. Hij geeft ons het goede gevoel van de gouden eeuw, toen we de hele wereld aankonden en al die grote VOC-schepen al die takkie takkie volkeren over de kling jaagden, of joegen… Hoe  zat dat ook al weer met de verleden tijd van ‘het over de kling jagen’?

In het najaar komt Thomas von der Dunk naar Leeuwarden om mee te doen aan het eerste van een drietal debatten in de Bres, waarbij ik moderator mag zijn.  Zo kom straks ik deze grillige debater weer eens tegen. ‘Een opgefolkt haantje’ zo noemde ik hem destijds in mijn verslag van het Rembrandt-debat in Gouda. Ik ben benieuwd of het haantje nog altijd nog even hard kan kraaien. Ik hou van het debat. Er wordt in deze contreien veel te weinig aan beschaafd bekvechten gedaan. Hanepikkelullie is het grondwater van de democratie. Mekaar verbaal in de haren vliegen, dat kunnen de Friezen niet.

De uitnodigingen voor het najaar druppelen overigens al weer binnen. Zo werd ik vandaag door Jannewietske de Vries per mail uitgenodigd voor de presentatie van de plannen voor Fryslân Kultuerele Haadstêd fan Europa, die eind september zal plaatsvinden in het Natuurmuseum in Leeuwarden. Ik ben benieuwd. In het laatste nummer van De Moanne heb ik mij nogal kritisch uitgelaten over de wijze waarop een en ander op het Provinciehuis wordt voorbereid. Deelnemen lijkt belangrijker te zijn dan het winnen. Zo gaat het vaak met dit soort grootse projecten. Het is ‘een proces’ zo wordt dan beweerd. Alleen al door eraan te werken, wordt een ander bewustzijn gecreëerd. Ja, aan mijn hoela, poen willen we zien!

En juist poen heeft de Provincie genoeg, sinds de verkoop van de Nuon-aandelen. Nu de ambitie nog en de ware vechtersmentaliteit. Misschien moeten we maar een Rembrandt-museum gaan bouwen in het Bildt, een soort Hermitage oan’e dyk. Maar wie moet dat allemaal gaan organiseren? Andries van Weperen heeft inmiddels zijn Noordplan verkocht en Saskia Bak is voorlopig onder de pannen met de bouw op het Zaailand. De de bestaande kunstinstellingen zitten alleen maar uren te schrijven om zo de Provincie inzage te geven in de wijze waarop de geleverde producten in werktijd worden omgezet. De cultuur in Friesland valt stilaan ten prooi aan de spreadsheet-dictatuur van de urenregistratie.

Alleen al om die reden zal een manifestatie als Simmer 2000 in Friesland nooit meer mogelijk zijn. Misschien moet ik me zelf maar weer in de strijd gooien. In 2018 ben ik 70 jaar jong, still alive and kicking mogen we hopen. Maar laten we het vooral groot zien met zijn allen! Misschien moeten in Friesland gaan voor de organisatie van de Olympische Spelen van 2028. Amsterdam heeft zich al kandidaat gesteld. Als wij nou eens Van Krimpen vragen om een plan te bedenken om het skûtsjesilen, kaatsen en fierljeppen tot olympische sporten te promoveren. Het is zoals die oude Pierre de Goubertin al zei: ‘Het deelnemen is belangrijker dan het winnen. We binne grutsk op Fryslân, no.