Al maanden lang is in Het Fries Museum een tentoonstelling te zien van de Leeuwarder architect W.C. de Groot (1853-1939). Niet dat dit zo’n groot architect was, maar er bestaat in Leeuwarden nu eenmaal een genootschap van architectuurfanaten – het W.C. de Groot Genootschap – dat zijn hobby middels tal van overheidssubsidies heeft gepromoveerd tot een hype die nu zelfs dreigt uit te groeien tot een ware W.C de Groot mania. Wie is toch in hemelsnaam die W.C. de Groot? Laten we hem voortaan W.C. noemen, dat praat wat makkelijker. Bij de opening va de tentoonstelling had het Fries Museum een echte professor ingevlogen, om ons voor eens en altijd duidelijk te maken, dat het om een uitzonderlijke architect ging. Uit het verhaal dat professor Auke van der Woud ten gehore bracht – het was overigens zeer slecht te verstaan- bleek dit helaas nogal mee te vallen.

Wat ik ervan begreep is dat W.C. een degelijke en zelfs getalenteerde bouwmeester is geweest, die oog had voor ambachtelijkheid, detaillering en ornamentiek, maar die op nationaal, laat staan internationaal niveau, toch echt niet boven het maaiveld uitstak. Maar ja, daar had het W.C. de Groot-genootschap natuurlijk geen boodschap aan. Die hadden W.C. allang heilig verklaard. Elke weekend struinden ze in een busje heel Friesland door op zoek een laatste stulpje van W.C. dat nog niet ontdekt en gedocumenteerd was. In de documentaire van Omrop Fryslân waren aandoenlijke taferelen te zien. Deze Jehovagetuigen in dienst van de heilige W.C. vielen menig argeloze bewoner van een W.C.-pand lastig met volstrekt nutteloze informatie over hun bescheiden optrekje dat opeens een monumentale waarde bleek te hebben.

De tentoonstelling in het Fries Museum zelf heb je in een kwartiertje wel zo’n beetje gezien. Foto’s, foto’s en nog eens foto’s van panden die je of al kent, of waar je straal aan voorbij zou lopen, als je niet wist dat ze door W.C. ontworpen waren. Bij het museum hebben ze zelf ook hun bange vermoedens gehad over de amusementswaarde van deze expositie. Om de verveling te voorkomen waren zowat alle wanden behangen met nep-bakstenen. Een zwaktebod bij voorbaat, dat niet kon voortkomen dat je menig bezoeker gapend door de zalen zag lopen. Maar wie mocht denken, dat het na al die maanden nu wel mooi wel genoeg is geweest, heeft het mis. Met tal van activiteiten werd het belang van W.C. ons nog eens door de strot geduwd.

Er volgden fietstochten door de stad, een heuse W.C.- community met een eigen website, en als klap op de vuurpijl was zelfs de Nacht van de Architectuur geheel aan W.C. gewijd. Nu is dat laatste niet zo verwonderlijk, want de Nacht van de Architectuur wordt in Friesland de laatste jaren georganiseerd door een volstrekt ideeënloos gezelschap van regenten en pommeranten, die zich verenigd hebben in de stichting ARK. Deze stichting heeft van wijlen Anita Andriesen nog een grote zak met geld meegekregen, om door Gunnar Daan een ware Ark te laten bouwen, die door heel Friesland vaart,  maar geen vaste openingstijden heeft, en dus niet of nauwelijks voor het publiek toegankelijk is.

Maar daarmee was de ellende nog niet compleet. Ook de Open Monumenten Dag, die 12 september a.s. weer in Leeuwarden wordt gehouden, staat dit jaar volledig in het teken van W.C. Het lijkt erop alsof heel Friesland dit jaar getroffen is door een collectieve aanval van fantasiegebrek. Niemand heeft meer een oorspronkelijk idee. Iedereen hobbelt gewoon achter de conservatoren van het Fries Museum aan, die hun laatste tentoonstelling tot een echte klapper willen maken. Hierna gaat de hele staf drie jaar in retraite, om na te denken wat er straks moet gebeuren op het Zaailand. Maar geen nood, nog één keer zal er een knaller volgen. We krijgen een W.C. monument, op het Zaailand nog wel, gemaakt van echte bakstenen !

Er is een echte kunstenaar ingehuurd om dit te bedenken. Een GROOT-monument. Hoe kom je er op! We hebben in Leeuwarden al jaren een W.C. de Groot-monument, dat nota bene ook van bakstenen is gemaakt. Een prachtig ingetogen kunstwerk in de Hollanderwijk, gemaakt door de Leeuwarder kunstenaar Walter Baas , maar dat dondert niet. Martijn Engelbrecht – u weet wel van die enquête onder allochtonen – doet het allemaal nog een breeduit over. Iedere Leeuwarder zou deze week een echte baksteen thuisbezorgd krijgen, totdat de burgemeester hier een stokje voor stak. Kennelijk waren er al een paar W.C.- hooligans van plan om een baksteen door de ruiten van Fries Museum naar binnen te gooien.

Wat moeten wij Leeuwarders ook met die baarlijke nonsens die handen met geld kost? Vorig jaar werden we door toedoen van Yvonne Bleize opgescheept met een paar mallotige gebakken eieren op het Zaailand. Nu mogen we met zijn allen meebouwen aan een GROOT W.C. Monument. W.C. de Groot kan de pot op! Ik word schijtziek van al die onzin! Het wordt hoogtijd dat onze nieuwe stadsperformer eens in het geweer komt. Is hij er nog die stadsperformer? Of is hij al met zijn winterslaap begonnen? Sinds zijn aantreden heb ik in geen velde of wegen meer iets van Marten Winters vernomen. Hij heeft nota bene zijn atelier in het Fries Museum, dus het moet een kleine moeite voor hem zijn om dat GROOT W.C. Monument met een adequate protestactie voor eens en altijd compleet belachelijk te maken. Als hij het niet doet, dan doe ik het maar. Vandaar mijn oproep vandaag:

LEEUWARDEN ZEG NEE!

BOUW NIET MEE AAN HET GROOT W.C. MONUMENT !!!