Op 30 november a.s. is het al weer twee jaar geleden dat Harmen Abma overleed. De tijd vliegt en is onherroepelijk. Gistermiddag vergaderden we met het bestuur van de stichting Abma ten huize van Hylke Wierda. Zo passeerden de activiteiten de revue die komende weken op stapel staan. Zaterdag a.s. staat het werk van Harmen centraal in het televisieprogramma Museumgasten van de AVRO. Dan zijn onder meer opnamen te zien van Harmens atelier in Bolsward, maar ook van de tentoonstelling in Museum Belvedère, die Han Steenbruggen aan het voorbereiden is. Parallel aan deze expositie zal ook werk van Harmen worden getoond in de Friesland Bank in Leeuwarden en bij Kunstruimte Wagemans in Beetsterzwaag. De Friesland Bank sponsort ook een boek dat Museum Belvédere uitbrengt en dat op 19 oktober a.s. gepresenteerd wordt. Het boek gaat over het werk dat Harmen sinds het begin van de jaren negentig heeft vervaardigd. Rini Dippel schreef de tekst. Kortom, er staat heel wat te gebeuren.
Bovenstaande foto is gemaakt in oktober 1990. Harmen en ik zitten op de achtersteven van de veerboot tussen Venetië en Punta Sabbioni. We sliepen in Lido de Jesolo, waar ik dit voorjaar nog was en waar ik op 22 mei j.l mijn log aan wijdde. Gisteravond reageerde Symen Kingma op dat verhaal en haalde nog wat herinneringen op, niet alleen aan die wonderbaarlijke Venetië-reis, maar ook aan de tijd dat we samen in de redactie van het tijdschrift BOUD zaten. Symen schreef destijds voor de Leeuwarder Courant de filmrecensies en ook de architectuur-rubriek. Zijn reactie luidt als volgt:
dag huub –
ik was even op zoek naar mezelf, op internet, en toen kwam ik jou weer es tegen. lang geleden, en toch wonend in dezelfde stad. venetië-reis herinner ik me om twee-erlei redenen: mooi, al was ik er vaker geweest, en toen ik thuis kwam was er bij de post een bericht over het winnen van de bond heemschutprijs – met ids haagsma/hilde de haan op de tweede plaats met een eervolle vermelding…ze kwamen dan ook n i e t op de prijsuitreiking door cdk hermans in het provinsjehûs. winnende verhalen in de lc gingen over ‘de witte schimmel’ die fryslân zo verandert – en nog steeds, ondanks aanpassingen in gemeentelijke bouwverordeningen. hawar, de foto bij het verhaal was van judith boer uit huins/huns, bert van rijswijk, haar metgezel, overleden, speelde op het orgel in een zeer fraaie kerk in een beiers dorpje. of was dat een andere keer, met jeff koons, verstrengeld met die italiaanse ‘madam’? en al die schoenen in het arsenaal, dat was ook zo bijzonder…
wat te zeggen van ‘boud’ en de redactievergaderingen in de grote kerkstraat> piet timans, waaristie gebleven, coen huuse, allard hidding, ook aan mijn ogen ontkomen…samen naar finsterwolde, waalkens….nou ja, excursies genoeg, ook nu nog, want ‘wie schrijft die blijft’.
het goede, symen.
Tegenover Harmen en ik, op diezelfde boot naar Punta Sabbioni zaten Judith Boer en haar partner, de uiterst sympathieke Bert van Rijswijk, die inmiddels ook overleden is. Hij speelde inderdaad op het orgel ’s morgens vroeg in het Beiers dorpje, waar we op de heenreis logeerden. Bert was theoloog, maar werkte ook als vertaler bij Elsevier. Later ontdekte ik dat hij de vertaler is geweest van de biografie van Freud die Peter Gay heeft geschreven. Judith en Bert organiseerden nog een reünie van die eerste Venetië-reis bij hen thuis in Huins. Bert was een erudiet man die heel mooi kon vertellen over allerlei zaken. Later is hij nog met meerdere van onze busreizen mee geweest. Judith is natuurlijk de grootste Reve-kenner van Friesland. Als partner destijds van Nico Verhoeven, heeft zij Reve van nabij meegemaakt. Ze komt ook in meerdere boeken van hem voor, onder meer in Het Boek Van Violet en Dood, waarin – onder de schuilnaam Sarah- een heel hoofdstuk aan haar is gewijd. Zo kwam alles gisteren weer even bij elkaar, al vliegt de tijd en is hij onherroepelijk.