Eind jaren tachtig waren op de tweede etage van boekhandel De Tille in Leeuwarden wel eens tweedehands kunstboeken te koop. Ik weet niet hoe ze daar aan kwamen, maar je trof er soms de meest wonderlijke boeken die je elders nergens zag. Zo kocht ik eens een Amerikaans fotoboek over interieurs van mensen die kunst verzamelen. Living wiht art, zo heet het. Het bevat prachtige beelden. De interieurs zijn vaak geheel verweven met de kunst en lijken op geen enkele manier op wat je in glossy woontijdschriften te zien krijgt. Vaak is het zelfs een beetje een rommeltje of een ratjetoe van stijlen. Er valt geen lijn in te ontdekken. Maar er zijn ook hele strakke interieurs, als de kunst daar om vraagt.
Ik moest hieraan denken, toen ik van de week al die berichten las over de arrestatie van Roman Polanski. Begin jaren negentig kocht Polanski een groot beeld van Eja Siepman van de Berg, dat een plaats kreeg bij het zwembad van zijn huis in Zuid-Frankrijk. Dat bracht Eja op het idee om een fotoboek te laten maken van alle interieurs van kunstverzamelaars die een beeld van haar in huis hebben staan. Het huis van Polanski zou hier mooi in passen. Toen zij mij samen met Erik Hesmerg uitnodigde om hier eens over te komen praten, hadden Erik en ik toevallig precies hetzelfde boek meegenomen: Living with Art.
Het is er nooit van gekomen, dat boek over de beelden van Eja. Erik en zijn partner Petra zijn nog wel eens naar Zuid-Frankrijk afgereisd om bij Polanski thuis foto’s te nemen. Die foto’s heb ik later ook gezien. Het is een heel strakke bungalow, een beetje in de stijl van Mies van der Rohe met leren ligstoelen van Le Corbusier. Het beeld staat buiten en je ziet het diepblauwe water van het zwembad dat naadloos overgaat in het blauw van de Middellandse Zee. Bijna te mooi om waar te zijn, en zo hoort het ook als je de beste filmregisseur van de wereld bent.
In de krant las ik gisteren dat de zedenzaak met het dertienjarige meisje Polanski destijds nog meer heeft aangegrepen dan de rituele moord op zijn vrouw Sharon Tate (zie foto boven). Hij zou nadien eigenlijk nooit meer zijn niveau van Repulsion en Rosemary’s baby hebben gehaald. Pas met The Pianist, waarvoor hij ook een Oscar kreeg, lukte het weer om een meesterwerk af te leveren. Voor zover ik verstand heb van film, ben ik het daar niet helemaal mee eens. Bitter Moon is niet Polanski’s beste film, maar wel heel intrigerend. Het gaat over een man die ten onder gaat, omdat hij in zijn leven teveel heeft begeerd. De film laat de schaduwzijde zien van passie en seks, en daarmee wellicht ook de donkere kant van Polanski zelf. Op een wonderlijke manier wordt zijn privéleven weerspiegeld in zijn werk. Soms lijken zijn films zelfs vooruit te lopen op wat hij zelf gaat beleven. Je moet een begenadigd kunstenaar zijn om zoiets voor elkaar te krijgen. Wat je noemt Living with art.