Onder professoren

‘Op de dag dat zij moest getuigen voor de rechtbank, werd zij opgenomen voor klachten van psychische aard. Dat vond ik merkwaardig. Mijn timide vraag aan haar man, mijn broer Wim, of er wellicht verband was tussen de zaak Lucia de B. en Arda’s klachten wees hij resoluut van de hand. Maar doordat mijn interesse was gewekt, begonnen me  als arts ook de vreemde redeneringen over die medische aspecten van Lucia’s zaak op te vallen.’

Aldus Metta de Noo gisteren in de NRC. Zij schreef samen met haar broer Ton Derksen het boek Lucia de Berk: reconstructie van een gerechtelijke dwaling, (2006). Dit boek leidde er uiteindelijk toe dat de zaak van Lucia de Berk werd heropend. Gisteren werd zij vrijgesproken. Ook verklaarde de rechter dat de zeven moorden op kinderen en bejaarden en de drie vermoedelijke moorden, die in de aanklacht ook nog werden vermeld, in werkelijkheid nooit hebben plaatsgevonden. Al met al is het een unieke zaak, waar inmiddels al het nodige over is gezegd en geschreven. Verkeerde beeldvorming, foute statistieken, overwaardering van deskundigen, kettingbewijs, inductie…. Kortom, alles wat mis kon gaan ging mis in deze zaak. Maar het meest wonderlijke is toch wel het familiedrama dat aan de heropening van de zaak ten grondslag ligt. De familie Derksen  is inmiddels uiteengevallen in twee kampen. Het is een familie van vermaarde professoren en wetenschappelijke onderzoekers. Hoe is het zover kunnen komen?

De auteur van het boek dat de zaak aan het rollen bracht, Ton Derksen, is wetenschapsfilosoof. Ton Derksen was als hoogleraar wetenschapsfilosofie (later: cognitie-filosofie) verbonden aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en de Universiteit van Tilburg. Zijn broer Bram Derksen is socioloog. Hij ontmantelde de fouten in de statistieken die een cruciaal argument vormden in de ten laste legging. Een andere broer is Wim Derksen. Hij woont in Den Haag en is een prominent PvdA-lid. Verder is Wim Derksen voormalig directeur van het Ruimtelijk Planbureau en hoogleraar bestuurskunde in Rotterdam. In het verleden is hij lid geweest van de WRR en was hij hoogleraar Bestuurskunde in Leiden. Zijn vrouw dr. Arda Derksen-Lubsen is kinderarts en auteur van een standaardwerk op haar vakgebied. Zij was chef de clinique van het ziekenhuis waar Lucia de Berk werkzaam was. Zij was het ook die de verkeerde gegevens aandroeg, dat wil zeggen de rapportage van verdachte sterfgevallen op basis van selectieve samenvattingen van gegevens.

Wat heeft deze Arda Derksen -Lubbers bewogen om zo in de fout te gaan? Op die vraag vind je geen antwoord in de gegevens die nu in de publiciteit naar buiten komen. Zeker is dat zij werd opgenomen in een psychiatrische inrichting op de dag dat zij voor de rechter moest getuigen over Lucia de Berk. Dat bracht ook haar schoonzus op de gedachte dat dit mogelijk iets met de zaak van Lucia de Berk van doen had. Toen haar man – Wim Derksen –  deze  vraag resoluut van de hand wees, werd de argwaan bij zijn zuster alleen maar groter.  Zo kwam het familiedrama aan het rollen. De één wilde kennelijk iets afdekken, de ander iets aan het licht brengen en een derde schreef er een boek over. Maar wie is toch dat aangetrouwde lid van de familie Derksen: dr. Arda Derksen-Lubsen?  Na wat googelen op internet komen er merkwaardige beweringen over haar aan het licht. Zo wordt op het weblog Loor schrijft het volgende beweerd:

Prof. dr. Derksen van de PvdA, getrouwd met dr. Arda Derksen-Lubsen (80 keer geschokt). Deze vrouw was niet alleen min of meer de aanbrengster van de zaak van 7 fantasie-moorden, maar ook adviseur van de politie bij het onderzoek. Een mr. A. Kaptein, vriend van deze familie, wist aan hun keukentafel wat de eerste uitspraak van de HR zou zijn. De zaak werd zo politiek gevoelig, tenminste dat vond deze Dekkers, dat de hoge Pieten van de PvdA de zaak in hun huis hebben besproken (inside info).

En even verderop op hetzelfde weblog:

Dr. Arda Derksen-Lubsen van HAGA-ziekenhuizen wordt 1 keer per week ge-electroshockt. Toch is zij lid van het hoogste medische college. Haar man is een PvdA-bobo. Nou dat weet je het al.

Misschien moet Thomas Ross over dit alles maar eens spannend boek gaan schrijven. Dat boek zou van niet over Lucia de Berk moeten gaan, want daar is inmiddels al genoeg over geschreven, maar over die merkwaardige familie Derksen met dat hoge professoren-gehalte. De dramatis personae zijn inmiddels bekend. Het drama is nog redelijk goed afgelopen (als je die acht jaar hechtenis van Lucia de Berk en haar hersenbloeding even buiten beschouwing laat). Maar om in de toekomst dergelijke gerechtelijke dwalingen te voorkomen, zou je toch echt iets meer willen weten over wat zich achter de schermen in deze zaak allemaal heeft afgespeeld, en vooral bij die wonderlijke familie Derksen. Zo te zien was het vooral een verhaal van ‘onder professoren.’