Zo’n veertig mensen waren gisteren aanwezig in het Atrium van het gebouw van de Leeuwarder Courant bij de opening van de tentoonstelling van het Grafisch Atelier Friesland. In het hol van de Leeuw zogezegd. Bouwe Hellinga heette de mensen welkom. Daarna mocht ik het woord doen. Ik ken Bouwe al sinds het eind van de jaren tachtig. Hij was destijds hoofd van de kunstacademie Vredeman de Vries. Er werd in die tijd druk vergaderd, vaak tot diep in de avond. Het ‘Herenakkoord’ stond er aan te komen met desastreuze gevolgen voor Friesland. Niet alleen het Frysk Orkest moest verdwijnen, maar ook de kunstacademie.
‘Vredeman de Vries’ was niet de beste kunstacademie van Nederland, maar ze hadden wel de beste apparatuur. Daar had mijnheer Manuputty nog voor gezorgd. Er stond een heel machinepark in het academiegebouw en de zorg was groot dat dit op het Waterlooplein zou belanden. Vooral Bouwe Hellinga heeft zich er toen voor ingespannen dat dit uiteindelijk niet is gebeurd. De Stichting Kunstwerkplaats Vredeman de Vries werd opgericht. De Vrije Academie ging van start, maar stierf twee jaar later een stille dood in Dokkum.
Maar de grafische apparatuur bleef bewaard en verhuisde uiteindelijk naar het gebouw van Parnas in Leeuwarden, in drie kelders waar het Grafisch Atelier Friesland tot op de dag van vandaag is ondergebracht. Hoe het in de nabije toekomst zal gaan, weet niemand. De toekomst van Parnas is immers zeer ongewis. Het zou doodzonde zijn als het Grafisch Atelier in de komende bezuinigingsronde ten onder gaat. Wat jarenlang is opgebouwd wordt dan zomaar weer afgebroken, maar dat krijg je dan ook nooit meer terug. Gelukkig is er nu een nieuw bestuur met een enkele jonge, enthousiaste mensen die er vol tegenaan gaan. De tentoonstelling bij de LC is dan ook een mooi initiatief.
Deze twee instellingen, hoe groot de verschillen in omvang ook zijn, hebben veel met elkaar gemeen. Net als de krant bevindt de kunst zich in een overgangsfase. De grafische kunsten zijn van oudsher de restanten van een mediarevolutie in het drukproces die zo’n vijf eeuwen geleden begon. Dit Gutenbergtijdperk loopt op zijn eind. Over twintig jaar is er waarschijnlijk geen papieren krant meer. De gigantische drukpers die je in het Atrium van de LC achter de ramen kunt zien is dan een overbodig museumstuk geworden. Hopelijk is er over twintig jaar nog wel een Grafisch Atelier in Leeuwarden. Zonder zo’n basisvoorziening voor kunstenaars wordt het een kale boel in deze stad.
UPDATE 11.45 UUR: INGEZONDEN FOTO
‘Gespot bij de tewaterlating’
