Fietsend langs de Amstel van Amsterdam naar Ouderkerk zag ik gisteren iets wat ik daar nooit eerder had gezien: een banpaal. Dergelijke palen zijn aan het einde van de 18^de eeuw op de grenzen van grondgebied van Amsterdam geplaatst. Ik heb nooit geweten wat een banpaal was totdat Egbert Tellegen mij twee jaar geleden de banpaal van Sloten liet zien (zie mijn log Waarom ben je toch uit Mokum weggegaan). Iemand, over wie de banvloek werd uitgesproken, werd verbannen en bij de banpaal afgeleverd. Lang nadat uit Amsterdam vertrokken was, heb ik het gevoel gehad dat ik een banneling was. Ik voelde dat ik nooit meer zou terugkeren naar de stad waar ik ben opgegroeid. ‘In idealen kun je niet wonen’, heeft Jan Schaefer ooit eens gezegd. In nostalgie kun je ook niet wonen. Je kunt hooguit af en toe de plekken opzoeken die voor jou met nostalgie zijn beladen. Zo ben ik gisteren van Amsterdam naar Ouderkerk gefietst en vandaar naar Abcoude. Ik zag dat Café-Restaurant Het Kalfje, aan het begin van de Kalfjeslaan nog altijd bestaat.

Eenmaal in Ouderkerk raakte ik even de weg kwijt, maar al dwalend belandde ik toch in Abcoude. Aan deze rafelrand van de stad zie je overal in de verte de Ajax-ArenA opdoemen, maar het Gein is nog altijd het Gein gelukkig. Mondriaan schilderde het al en Nescio beschreef het. In de jaren negentig zouden ze hier een spoorlijn dwars door het landschap aanleggen, maar dat hebben actiegroepen weten te voorkomen. De spoorlijn loopt nu in een tunnel onder het Gein door. Zo’n vijftig jaar geleden heb ik hier vaak gefietst. Ik herinner me nog dat ik hier zelfs een keer op retraite ben geweest, in een boot op het Gein, met de derde klas van het Ignatiuscollege. De hele dag hebben we toen over ‘het geestelijk leven’ gesproken. Ik zou niet meer weten hoe je dat doet.

Bij Driemond linksaf richting Diemen dat volledig op de schop ligt. Het industrieterrein bij de entree van Diemen is gesloopt, alsook de oude bebouwing tegenover de katholieke kerk aan de Rijksstraatweg, de kerk die door Reve ‘de kitchkathedraal van Diemen’ werd genoemd. Prins Bernard heeft, toen hij Diemen binnenreed, nog eens een zwaar auto-ongeluk gehad, maar dat was al in de jaren dertig. Ik ben nog even bij  het gemeentehuis van Diemen naar binnen  geweest om te zien of het kunstwerk daar nog te zien is, dat ik tien jaar geleden heb mogen onthullen. Onze trouwfoto uit 1974 hebben Marée Blok en Bas Lugthart in dit ‘open boek’ verwerkt.

Vandaar richting Watergraafsmeer. Alles is er nog, zelfs de sportvelden, alleen het oude Ajaxstadion is verdwenen. Fietsend over de Radioweg kwam ik uiteindelijk bij het huis waar ik geboren ben. Het staat er nog mooi bij. Alleen het huisnummer, dat de Duitsers in de oorlog met witte verf op de muur hadden geschilderd, is overwoekerd door klimop. Maar de populieren op de Radioweg staan hoger dan ooit te voren.