‘Voor onze primitieve voorvaderen was het gebonden woord naast beeld, melodie en dans een hulpmiddel om het leven te beheersen en te bekrachtigen. Het was een hulpmiddel, maar het bewoog sterren en roeiriemen. De tendens tot differentiatie echter, die plant en dier in hun ontwikkeling richt, liet zich bij de mens gelden als specialisatie. De […]
Na afloop van het symposium Transformaties in februari j.l. in Utrecht raakte ik gesprek met twee professoren, Heleen Pott en Egbert Tellegen, waarbij onder meer een mogelijk hernieuwde aandacht voor de zogeheten ‘Utrechtse School’ aan de orde kwam. De Utrechtse school was een groep psychologen, psychiaters en pedagogen (zoals Buytendijk, Rümke en Langeveld) die in […]
In het westerse denken wordt op dit punt meestal naar Plato terug gewezen: de volmaakte, de totale mens is zowel man als vrouw. De gedachte is echter zo algemeen dat Plato er niet voor nodig is. Wat biologisch onmogelijk is hebben talrijke culturen langs symbolische weg toch trachten te bereiken. Sierksma geeft hiervan veel […]
Vandaag verscheen de 1000ste Voetnoot van Arnon Grunberg op de voorpagina van de Volkskrant. Ik was hem voor, want gisteren verscheen mijn 3000ste blog. Op 20 april 2006 ben ik met dit weblog begonnen, en ruim zeven jaar later dus nu dit kroongetal. In een interview vraagt hoofdredacteur Philippe Remarque aan Grunberg hoe lang hij […]
Dit is een van de merkwaardigste bruggen van Groningen. Eergisteren reed ik er even langs op de fiets. Het is een brug van niets naar niets, bij de Oostersluis in het Van Starkenborghkanaal. Samen met grafisch vormgever Rudo Menge voorzag de toenmalige stadsdichter van Groningen, Ronald Olsen, deze plek in 2006 van een kunstwerk. […]
Het was een volle bak gisteren in de 19de-eeuwse aula van de Rijksuniversiteit van Groningen. Het leek het Rijksmuseum wel met al die gebrandschilderde ramen, rijk gedecoreerde behangsels en houtsnijwerk. Waarom voor deze zaal was gekozen is mij een raadsel, want het merendeel van het gehoor zat in andere zalen naar videoschermen te kijken. Ik […]
Eergisteren ontving ik een lang artikel (bijna 8000 woorden) van Jan Gulmans, getiteld ‘De mislearre aap’. Fokke Sierksma in de ogen van Huub Mous. Jan Gulmans leerde ik enkele jaren geleden kennen in zijn hoedanigheid als redacteur van het Obe Postma Selskip. Hij heeft Fokke Sierksma persoonlijk gekend, onder meer in zijn studietijd in Leiden, […]
‘De mislearre aap’ Fokke Sierksma in de ogen van Huub Mous Jan Gulmans ‘Grensconflict’ is ien fan de beste romans oer de oarloch. It grinsconflikt wurdt utfochten op de smelle stripe tusken libje en stjerre – de eangst spat fan de pagina’s. Ferbylding en realiteit slaan foar master op(Josse de Haan). Het is een grote […]
‘Hij weet te vertellen, dat hij zich goed bewust is waar de fout zit, en wat er de afgelopen dagen gepasseerd is, maar dat hij zichzelf nu weer volkomen in de hand heeft, en eigenlijk wel weer naar huis kan gaan. Als hij in de loop van de dag zijn kleding weer aan krijgt, valt […]
‘De filosoof Plessner heeft in een werk over de verschillende trappen van het organische leven de menselijke levensvorm met die van plant en dier gecontrasteerd als ‘die Positionalität der ex zentrischen Lebensform’. Het is echter de vraag, of men deze excentriciteit mag beschrijven als een bestaande toestand, als een eigenschap. Het is veeleer een menselijke mogelijkheid, […]
Fragment uit: Fokke Sierksma, Een nieuwe hemel en een nieuwe aarde Het is tenslotte nuttig, een aantal elementen op te sommen, die bijna alle of zeer vele messianistische bewegingen gemeenschappelijk hebben. Deze methode blijkt ook op andere terreinen in zwang te komen. Ook zullen elementen worden genoemd die niet universeel of bijna universeel zijn; […]
‘De blanke cultuur is de beschaving , waarin de mens er zich bij wijze van spreken principieel van bewust geworden is dat hij nooit genoeg heeft, en dat hij dus steeds meer moet, veranderen om steeds meer te krijgen. En langzaam maar zeker zal die cultuur alle primitieve samenlevingen, voor zover ze niet uitgestorven zijn of […]
‘Porno, daar gaat het allemaal om. Het duurt even voor je het beseft, maar dan komt de klap des te harder aan, in het Haus der Kunst in München: voor de Duitse kunstenaar Thomas Ruff is het maken van een foto net zoiets als het vervaardigen van porno. Voor alle zekerheid: wie hoopt dat dit […]
‘Het zal ook over veel onderwerpen niét gaan, die de lezer misschien wel verwacht. Zo komt nergens de religie aan bod. Voor het Friese verleden en de ontwikkeling van Friese identiteiten is het geloof zeker van groot belang geweest. Het had ongetwijfeld een interessant hoofdstuk opgeleverd. Maar in de zoektocht die dit boek is, speelt […]
‘De promovendus van Iersel maakt een woordspeling op een essay van mijn vader, Schoonheid als eigenbelang. Hij constateert dat Lacan en Sierksma zich beiden met dezelfde kwesties bezig hadden gehouden. Hun antwoorden verschilden echter. Volgens Lacan lost de zoon het Oedipusconflict op door symbolisch onderscheid te maken tussen beide ouders; daarna schikt hij zich […]
Gisteren werd het boek De Fries. Op zoek naar de Friese identiteit van Erik Betten gepresenteerd in het Stadhouderlijk Hof in Leeuwarden. Bert Looper en Wybe Wieling hielden een inleiding. Studenten van de Thorbecke Academie presenteerden de resultaten van een enquête naar de opvattingen over de Friese identiteit. Rudi Wester interviewde Erik Betten en […]
‘Vanmorgen heb ik uw website gelezen over de Luisterpost, die mijn ouders in 1945 hadden in de Nieuwe Oosterstraat 9 te Leeuwarden. Tot nu toe wist ik niet dat u prof. Sierksma had beschreven. Dat boek heb ik zelf ook gelezen en overdacht. Over de Luisterpost geef ik af en toe lezingen, voornamelijk in Duitsland […]
Het Harmoniekwartier in Leeuwarden ondergaat binnenkort een ingrijpende verandering. Tussen Schouwburg de Harmonie en de Nieuwestad zal een prestigieus nieuw stadsdeel verrijzen dat vrijwel geheel in het teken zal staan van kunstonderwijs en popmuziek. Maar hoe zit het met het biljarten? Biljart en schouwburgbezoek zijn in Leeuwarden van oudsher nauw met elkaar verbonden. Tegenover De […]
Tijdens het Frysk Festival in 1995 dat als thema had Salut au monde – naar het gelijknamige lange gedicht van Walt Whitman – ging Dalstra op zoek naar wat hij noemde ‘het poëtisch systeem van Friesland’. Hij selecteerde een aantal locaties die een relatie hadden met persoonlijke herinneringen. Hier werden handelingen uitgevoerd en teksten voorgedragen […]
Ooit heb ik mij, na het lezen van een lyrische recensie, de ‘Verzamelde gedichten’ van Hans Faverey aangeschaft. Dat was een miskoop. Ik heb niets met dat soort poëzie. Bij elk gedicht denk ik, waar gaat dit eigenlijk over. Ik zie vooral het wit tussen de regels en niet de woorden zelf. Die woorden zeggen […]
Het is bekend dat in de eerste naoorlogse jaren de verschrikkingen van de Holocaust vrijwel collectief werden verdrongen. De aanvankelijke verbijstering over wat had plaatsgevonden maakte al gauw plaats voor een vrijwel totale oriëntatie op de toekomst. De euforie van de jaren zestig is achteraf ondenkbaar zonder deze voorafgaande, radicale verdringing van de oorlogsellende in […]