LEES VERDER: HIER
Bestaat er zoiets als een Fries modernisme? En zo ja, hoe heeft dit tegen de klippen op kunnen ontstaan in een cultureel klimaat dat zo lang weerstand heeft geboden aan alles wat modern was. In dat verzet tegen de vooruitgang leken de Friezen lange tijd juist iets van hun eigen identiteit te herkennen. Omgekeerd rijst de vraag wat het modernisme nog kan zijn, als er zo’n wonderlijke hybride variant als een ‘Fries modernisme’ heeft kunnen bestaan.
Maar belangrijker nog, wat kunnen we leren uit die wonderlijke periode van de jaren zestig toen het modernisme in Friesland in een stroomversnelling geraakte? Meer nog dan over Friesland alleen gaat dit boek over de moderne transformatie van het bewustzijn zoals die zich in de jaren zestig gemanifesteerd heeft in de binnenruimte van de psyche, maar ook in de buitenruimte van de leefwereld. En in het bijzonder over de wijze waarop die twee ruimtes – het binnen en buiten – met elkaar verweven zijn en waren.
Die algehele transformatie manifesteerde zich misschien nog het meest in een verandering in de moraal. De traditionele balans tussen sociale gebondenheid en persoonlijke vrijheid werd een probleem, niet alleen door de oprukkende stadslucht die ook op het platteland naar vrijheid rook, maar vooral ook door verdwijnen van God, zelfs uit Jorwerd.
Om dat transformatieproces op het spoor te komen worden ontwikkelingen geschetst op uiteenlopende terreinen als kunst, literatuur, architectuur, stedenbouw, planologie en de media. In feite is het een onderzoek naar een radicale verandering in de tijdgeest, een mentaliteitsgeschiedenis van Friesland in de jaren zestig. Dat alles creëerde een andere verhouding tussen het Friesland van de mythe en het Friesland van de feiten. Zo is het boek een zoektocht naar de sprong van mythe naar moderniteit, van mest naar utopie.
(verschijnt najaar 2015, zie ook persbericht Tresoar)
.