Er komen andere tijden !
Beste Huub, Je zult wel vreemd opkijken van dit verzoek, maar ik belandde al googelend bij jouw stukje over de Ryam-schoolagenda. Binnenkort begint er bij VPRO/NTR een serie over de jaren zestig waar wij in de VPRO Gids ruim aandacht aan gaan besteden. De tweede aflevering staat in het teken van het onderwijs en daarvoor maak ik een overzichtsartikel met allerlei leuke faits divers over het onderwijs in de jaren zestig. Daarin mag de Ryam-agenda niet ontbreken. Aangezien jij er blijkbaar speciale herinneringen aan bewaart, zou ik het leuk vinden je daar even kort over te bellen. Zou dat kunnen? Ik hoor graag van je.
Dit mailtje van Katja de Bruin trof ik gisteren aan in mijn mailbox. Katja de Bruin is Boekenredacteur van de VPRO Gids. De serie over de jaren zestig begint op 19 maart a.s. (zie: hier) op acht achtereenvolgende zaterdagen om 20.30 uur op NPO 2. Ondersteboven, Nederland in de jaren zestig, zo heet de serie. Je zou bijna zeggen, dit is afgesproken werk: de ideale promotiecampagne voor mijn boek De Fries die in de toekomst sprong, Fries Modernisme in de jaren zestig, dat op 17 maart a.s verschijnt. Twee dagen eerder dus! In het kader van de VPRO-serie Ondersteboven verschijnt ook een speciaal ‘doeboek’. Het moet niet gekker worden. Ik val met mijn neus midden in een hype!
Ik heb gisteren natuurlijk even aan Katja de Bruin laten weten, dat van mij ook een boek verschijnt over the sixties. Maar ik weet niet of ze het bij de VPRO nog meenemen in de publiciteit. Maar hoe dan ook, er komen andere tijden! Ook is het wonderlijk dat ik nu al voor de tweede keer in een week tijd door de landelijke media benaderd wordt over de jaren zestig. Volgende week donderdag moet ik een half uur lang als gids optreden in het AT5-programma Straten van Amsterdam, dat op locatie in de Banstraat wordt opgenomen. Ook dan moet ik vertellen over herinneringen aan mijn schooljaren in die roerige tijd.
De VPRO-serie, zo hoorde ik van Katja de Bruin, wordt groots opgezet met elke week een ander onderwerp. Kees van Kooten is ingehuurd voor de voice-over. Dat wordt dus smullen geblazen met veel nostalgie en herinneringen. Het interactieve videomuseum van Ondersteboven is al geopend op www.jaren zestig.nl. Daar kun je meer dan zestig iconische videofragmenten uit die tijd bekijken. De babyboomers worden nostalgisch en dat gaan we de komende tijd merken in de media. Read my lips!
Ik denk dat ik ook maar en speciale site ga beginnen over the sixties in het algemeen en De Fries die in de toekomst sprong in het bijzonder. Maar terwijl ik dit schrijf, bedenk ik me dat mijn huidige site voor de landelijke media reeds als zodanig fungeert. Wie research wil doen naar the sixties komt al googelend op mijn blog terecht. En straks natuurlijk bij mijn boek! Alle lichten staan op groen! Haal het doek maar op! Doe het licht maar aan! Het aftellen kan beginnen! Dit boek wordt een sprong in de toekomst!
Over een paar weken is iedereen bezig met de tijd waarin iedereen bezig was om in de toekomst te springen. Dat was de tijd waarin er andere tijden kwamen. Die tijden keren nu weer terug, want wij maken met zijn allen een sprong in het verleden, naar de tijd toen er nog sprake was van een toekomst. Maar die toekomst dat was deze tijd, het nu dat ons benauwt. Die toekomst was de wereld van vandaag waarin wij moeten leven en waarin we niet willen leven…
‘Kom vaders en moeders, kom hier en hoor toe.
Wij zijn jullie praatjes en wetten zo moe.
Je zoons en je dochters die haten gezag,
je moraal die verveelt ons al tijden.
En vlieg op als de wereld van nu je niet mag,
want er komen andere tijden.’
Ja ja, ze komen eraan! Andere tijden! Maar laat ik om te beginnen eerst maar eens een nieuwe agenda kopen, of op zijn minst de blogtekst herhalen waaruit Katja de Bruin graag wilde citeren voor haar artikel in de VPRO-gids.
(Foto: site Oude schoolagenda’s en schoolspullen)
Gisteren heb ik een nieuwe agenda gekocht. Het kopen van een zo’n dierbaar kleinood, dat mij een jaar lang zal vergezellen, vereist de grootste zorgvuldigheid. Het is een ritueel dat mij elk jaar weer aan mijn schooltijd herinnert. We schrijven januari 1962. Ik zat in de tweede klas en droeg een blazer met stropdas, zoals te zien is op een klassenfoto uit die tijd. Een bril had ik nog niet op mijn gok. In Harmelen vlogen twee treinen op elkaar. Zondag a.s. is dat al weer vijftig jaar geleden. Ik zie nog wielenrenner Arie van Vliet pontificaal op de schroothopen staan op een foto in de krant. Ik plakte die foto in mijn agenda. Waarom? Joost mag het weten.
Een agenda was toen een statussymbool. Met een Ryam kon je voor de dag komen. Alles wat minder was, kon eigenlijk niet door de beugel. En toch moest ik het vaak met minder doen, want een Ryam was duur. Dat geld gaf ik liever uit aan iets anders. Dus elk jaar weer het dilemma: wat dan wèl? Second best, maar nooit goed. Vooral de plaatjes in de Ryam-agenda waren onovertroffen. Begin jaren zestig waren die vooral educatief van aard. Ze namen je mee naar de Victoriawatervallen of lieten zien hoe New York eruit zag bij nacht. Maar gaandeweg kwam er steeds meer popcultuur in de Ryam-agenda. Dat was ook het begin van het einde. Want hoe populairder de agenda werd, hoe meer status verloren ging.
De schoolagenda was vooral bedoeld om een wereld op te roepen die niet aan school deed denken. De foto’s moesten je even een blik gunnen op een andere werkelijkheid, die buiten de school altijd al had bestaan en ook altijd zou voortbestaan. Dat gaf troost in het saaie leven van de scholier. En als de plaatjes die uitweg naar het eeuwige eldorado in onvoldoende mate konden bieden, dan waren er altijd nog schaar en lijm, waarmee je een eigen droomparadijs kon creëren. Foto’s van filmsterren, sportsterren, rampen en ongelukken, maar ook van verre stranden of een Mexicaan met een sombrero, verzonken in zijn dromen. Er is geen zwaarder bestaan dan het schoolbestaan. De agenda was een siësta.