Een bijzondere foto. Hij is genomen vlak voordat ik Marijke leerde kennen, in augustus 1971. Ze staat hier met haar ouders in de tuin van een vakantiehuis in Bilthoven. Eind jaren zestig verbleven ze hier elke zomer een paar weken met het hele gezin. Dat jaar zou Marijke niet mee zijn gegaan. Ze was net […]
Er waart een spook door de kunst. Ik weet het. Dit is niet de meest voor de hand liggende zin om een openingswoord bij een fraaie tentoonstelling als deze mee te beginnen. Maar hij zit al een tijdje in mijn kop en hij moet er nu maar eens uit. Afgelopen woensdag opende minister Brinkman in […]
Illusion, gemengde techniek 38 x 5o cm, 2016 De eerste weken na het overlijden van Marijke viel het mij op dat ik moeite had om gebeurtenissen uit het recente verleden in de juiste volgorde te zetten. Het was of mijn tijdsbesef verstoord was. Mijn geheugen beschikte kennelijk niet over de juiste tijdmaat om te onderscheiden […]
Tears in Heaven, acryl op doek, 30 x 40 cm, 2016 Dit schilderijtje is gisteren ontstaan. Ik kan niet schilderen, maar ik doe het toch om therapeutische redenen. Misschien is alle kunst wel therapeutisch. Volgens Nietzsche hebben we de kunst uitgevonden om niet aan de waarheid te hoeven sterven. Tears in Heaven is de titel. […]
Tja daar sta je dan samen na al die jaren op het Zaailand. Willem en Ingrid zijn studiegenoten van mij. Samen met Willem begon ik in 1970 aan de studie kunstgeschiedenis in Amsterdam. Ingrid begon een jaar later en kort daarop leerde ze Willem kennen. Ongeveer in dezelfde tijd werd ik verliefd op Marijke. In […]
Heart of Darkness, 2016, 36 x 50 cm ‘Liefde is een wederzijdse omsluiting die de grens van de dood overschrijdt.’ Die gedachte speelde vannacht door mijn hoofd. Een onmogelijke gedachte natuurlijk. Het zou alleen mogelijk zijn door een metafysica te veronderstellen waarin de ultieme grens van de dood niet bestaat. Maar daarmee gaat de mens […]
(foto: Sipco Feenstra) Als ik een beeldhouwer was, zou ik een marmeren beeld van Marijke maken en opnieuw verliefd op haar worden. Maar ik ben geen beeldhouwer. Schrijven is het enige kunstje dat ik kan. En soms twijfel ik ook daar aan. Ik rotzooi vaak maar wat aan. Bovenstaande foto is genomen op donderdag 17 […]
Venetië 16 april 1972 Allerliefste Marijke Vandaag in een beetje trieste stemming. Regen, moe, slecht geslapen. Ik denk al de hele ochtend aan je. Vanochtend op mijn kamer gebleven. Een beetje nagedacht. Het regent in Venetië, zoals het regent in mijn hart. Ik zou graag samen met jou wandelen over de Middenweg. Bij Willem een […]
Gisteren vond ik een doos met rapporten terug, waaronder Marijke’s rapport van de lagere school. Van 1957 tot 1963 zat ze op de Sint Jacobusbusscholen in de Banstraat in Amsterdam Zuid. Het was van oorsprong een nonnenschool. Haar ouders woonden destijds in de Bilderdijkstraat. Om naar school te komen moest ze een stukje lopen door […]
Marijke met Iwan bij het poortje van het Linnaeushof, jaren zeventig Gisteren op dezelfde locatie
Op de foto: Marijke en mijn moeder in de jaren zeventig. Ze staan voor mijn ouderlijk huis in de Johannes van der Waalsstraat. Marijke kon goed met mijn moeder opschieten. Ze leken op elkaar. Spontaan, extravert, twee gevoelsmensen, maar ook twee sterke karakters. Toen ik Marijke leerde kennen was mijn vader al vijf jaar dood. […]
Marijke in 1971 voor een schilderij van mij uit die tijd Onderstaande brief vond ik gisteren. Hij moet geschreven zijn in oktober 1971. Ik was toen sinds twee maanden verliefd op Marijke. Ik schreef haar over de tijd dat we nog niet met elkaar omgingen, maar ik haar wel kende. Het toneelstuk, waarin Marijke de […]
‘De notities volgden elkaar op in een kortademige staccatostijl, maar ook lyrisch en bloemrijk, nu eens stilstaand bij het beeld van een witte piano op de top van de Mont Blanc, en dan weer uitweidend over de lichamelijkheid van de taal, waarin het woord vlees kan worden en omgekeerd. Het woord dat opeens kon samenvallen met […]
Middellandse Zee, Saintes-Maries-de-la-Mer, 1975 Op het kerkhof van Rasteau, 1975 Opnieuw twee foto’s. Eigenlijk had ik alleen de bovenste willen laten zien. Maar aan de tweede zit een verhaal vast, waarover straks meer. Het is zomer 1975. We hadden samen met Gwan en Tineke een huisje gehuurd in Rasteau, een dorpje in de Provence. Van […]
In Stadsschouwburg De Harmonie, januari 1980 In Stadsschouwburg De Harmonie, juli 2000 Gisteren was het alweer zes weken geleden dat Marijke overleed. Dat schijnt een natuurlijke cesuur in de tijd te zijn. De eerste fase van doffe ellende is voorbij. Je probeert het ritme wat op te pakken, structuur te geven aan de dag, nieuwe […]
Marijke en ik in Omega, september 1971 Op een paar fiches voor een kaartenbak vond ik gisteren onderstaande tekst. Het gaat over mijn liefde voor Marijke en is geschreven in september 1971. Ik kende haar toen nog maar een paar weken. Hoe kun je dan schrijven over de liefde zonder sentimenteel te worden of te […]
Gisteren vond ik nog een stapeltje foto’s van Marijke die nooit zijn ingeplakt. De meesten heb ik dubbel, ‘duoprints’ zoals dat vroeger heette. Maar er zijn er ook bij die we niet mooi genoeg vonden om bewaard te blijven in een album. Van al die foto’s heb ik een collage gemaakt. Als ondergrond gebruikte ik […]
Het eerste boek dat Marijke en ik samen kochten was In de ban in de ring van Tolkien. In feite waren het drie boeken, drie delen in de Prisma-reeks. Ik heb ze nog altijd bewaard. We lazen ze samen. Dat was nog een heel gedoe, want ik moest wachten tot zij het eerste deel uit […]
Twee foto’s van Marijke uit 1988. Ik weet niet welke de mooiste is, dus laat ik ze maar allebei zien. Ze zijn waarschijnlijk in het holst van de nacht gemaakt. Gisteren vond ik haar oude agenda’s terug, ook die van 1988. De kinderen waren nog klein, maar Marijke had een druk sociaal leven dat jaar. […]
De aanvaarding van de dood is voor mij ver weg, terwijl het geloof leert de dood te aanvaarden. Maar ook het geloof is voor mij al lange tijd ver weg. Ik ben weer begonnen Camus te lezen, met wie ik ooit volwassen werd en door wie ik van mijn geloof afviel. Camus leert je het […]
Eergisteren werd bekend dat Guus van Bladel in de Maleisische stad Malakka is overleden. Hij was 85 jaar oud. Van Bladel werd bekend door zijn vriendschap met Gerard Reve met wie hij in de jaren zeventig samenwoonde in Weert. In de aanloop van mijn boek Modernisme in Lourdes, Gerard Reve en de secularisering heb ik […]
Het is woensdag 30 september 2015. Marijke en ik varen op een boot op de Seine in Parijs. Achteraf zou blijken dat dit onze laatste gezamenlijke vakantie is geweest. Twee dagen voordat we vertrokken werd Marijke opeens niet lekker. Ze was misselijk en draaierig in haar hoofd. De dag daarop knapte ze weer op en […]
Gisterochtend op de fiets naar Ids. Over het smalle pad langs de Zwette, waar ik van de zomer nog vaak met Marijke gereden heb. Ids had de koffie klaar met zelfgebakken cake. We spraken over zijn grote beeld dat nu nog voor zijn atelier staat en dat deze maand geplaatst wordt bij de Centrale As […]