Herman Koch bij boekhandel Scheltema, Amsterdam, zaterdag j.l. 12.00 uur
‘Herman Koch (63) bereikte cultstatus als lid van het trio Jiskefet en is op dit moment de meest succesvolle schrijver van Nederland. Dit jaar schreef hij het Boekenweekgeschenk Makkelijk Leven. “Groupie-achtige aandacht kan spannend zijn”, zegt hij in gesprek met NU.nl. Ter promotie van de Boekenweek ben je op dit moment overal te zien. Zelfs verkleed als conducteur. “Er komt ook een filmpje waarin ik in een trein acteer. Op een bepaalde manier loop ik voor lul, maar aan de andere kant denk ik: doe nou gewoon mee. Als je het Boekenweekgeschenk mag schrijven moet je er volledig voor gaan. Anders kun je het beter niet doen.’
Tja, dat is als schrijver moet je er volledig voor gaan, zelfs als je lul loopt. Afgelopen zaterdag was ik even bij boekhandel Scheltema aan het Rokin in Amsterdam. Daar zat Herman Koch zijn Boekenweekgeschenk te signeren en er stonden heel wat groupies in de rij. Signeren moet je leren, zeggen ze wel eens. Als dat zo is, dan heb ik zelf nog een lange weg te gaan. Toen ik in december 2013 mijn boek Modernisme in Lourdes mocht signeren bij Boekhandel Van der Velde in Leeuwarden, heb ik welgeteld twee boeken van mijn handtekening mogen voorzien. Niet dat er geen mensen in de zaak waren. Het was smoordruk, dat maakte het nog pijnlijker. Een aardige mevrouw kwam nog een praatje met me maken. Ze had niets met Lourdes, maar ze vond het zo zielig zoals ik daar zat.
Bij Boekhandel Van der Velde in Leeuwarden, 23-12-2013 ( foto: Jurriaan Mous)
Zaterdag maakte ik een foto van de signerende Herman Koch, en opeens zag ik Pieter Verhoeff opduiken. Hij had een cameraploeg bij zich en was aan het filmen. Pieter draaide zich om, gaf me een hand en vroeg heel bezorgd hoe het met me was. Hij wist kennelijk van het overlijden van Marijke. Hoe wist hij dat, vroeg ik mij af. Ik ontmoet Pieter zo eens in de paar jaar en meestal op de meest onmogelijke locaties. Opeens besefte ik dat wij samen gelinkt zijn op Facebook. In deze tijd van sociale media wordt iedereen beroemd, als je maar lang genoeg wacht. Fifteen minutes of fame, zoals Warhol voorspelde. Pieter Verhoeff excuseerde zich dat hij niet langer met me kon praten. Hij was een film aan het maken over Herman Koch. Die film heet de De woede van Herman Koch, zo las ik later op internet:
‘’De Woede van Herman Koch’ is een schrijversportret waarin regisseur Pieter Verhoeff samen met Koch door het doolhof van zijn binnenwereld dwaalt, om in het centrum daarvan uit te komen. Pieter ontmoet hem in de intimiteit van zijn eigen leven waar hij bereid is zijn vermommingen af te leggen.’
Ik ben benieuwd of dit nu dat ‘filmpje’ is, waarin hij op een bepaalde manier voor lul loopt. Het zal wel niet, maar je weet het maar nooit. Herman Koch is een blanke man en zestiger. Dat ben ik ook. Hij weet hoe het moet. Ik kennelijk niet. Je moet er wat voor over hebben om bij de incrowd te horen. Daarvoor leg je desnoods je hele binnenwereld bloot. Ik doe niet anders dan mijn hele binnenwereld bloot leggen. Als schrijver loop je altijd voor lul. Of je nu groupies hebt of niet. Misschien moet ik hier maar eens mee ophouden. Of misschien ook niet. ‘Alles wat geweest is, is eeuwig,’ zei Nietzsche, ‘de zee werpt het terug op de kust.’