Voor succes moet worden gevreesd
(Foto: Peter Wouda)
Gisteren was ik in de Blokhuispoort, in het hoofdkwartier van de organisatie van CH 2018. Aanleiding: een voorbespreking van de negen workshops die ik dit jaar samen met Oeds Westerhof zal houden over het ecokathedrale denken en doen van Louis Le Roy. Ook Peter Wouda van de Stichting Tijd zal een actieve bijdrage leveren aan die workshops. Dat was mij tot nog toe nog niet zo duidelijk.
Met zijn drieën hebben we doorgenomen hoe we dit gaan aanpakken. Het wordt een bijzonder gebeuren, dat kan ik nu al zeggen. Oeds Westerhof zal het gaan hebben over de projecten binnen CH 2018, waarin ecologie en duurzaamheid centraal staan, maar ook hoe de resultaten hiervan van blijvende waarde kunnen zijn als de manifestatie is afgelopen. Hij is niet voor niets ‘directeur legacy’ van CH 2018.
Ikzelf zal vooral ingaan op de filosofische achtergronden in het denken van Le Roy. Zijn revolutionaire gedachtegoed kwam niet zomaar uit de lucht vallen, maar past in een veel bredere filosofische context van denkers als Henri Bergson, Ilya Prigogine, Gilles Deleuze en de pioniers van de chaostheorie en de complex-dynamische systemen.
Voorafgaand aan mijn betoog zal Peter Wouda het werk van Le Roy toelichten in een powerpoint-presentatie. Oeds Westerhof en ik doen dat niet. Wij geven de voorkeur voor een lossere presentatievorm. Het zullen workshops worden waarin alle ruimte wordt geboden voor discussie. En als die onverhoopt wat traag op gang zou komen, dan hebben Oeds en ik stof genoeg om met elkaar in debat te gaan.
Misschien worden we het dan eindelijk eens een keer met elkaar eens, maar prijs de dag niet voor het avond is. Oeds is mijn oud-directeur bij Keunstwurk. Hij werd in 1997 in die functie benoemd, terwijl ik – als 17 jaar oudere medewerker van Keunstwurk – ook had gesolliciteerd. Dat is in mijn beleving altijd iets ongemakkelijks gebleven.
Niet dat ik daar nog dagelijks van wakker lig, maar zo gaan de dingen in het leven. Nu ben ik van mening dat zonder de sterke leiding van Oeds Westerhof in een cruciale fase van de voorbereiding Leeuwarden nooit Culturele Hoofdstad van Europa was geworden. Dat wordt nog lang niet altijd door iedereen op zijn juiste waarde geschat.
Anyway, bij de workshops wordt dit het ochtendprogramma. Van 9 tot 12, een hele kluif. Daarna is de gezamenlijke lunch en ’s middags volgt de praktijk, waarbij – in overleg met de deelnemers – meerdere opties open liggen. Verder waren we het gisteren er alle drie over eens dat de naam van Louis Le Roy thuishoort in het selecte rijtje van wereldverbeteraars. Dat zijn mensen die de visie en ook de moed hadden om anders te gaan denken. En wat Le Roy betreft, ook de moed om de daad bij het woord te voegen.
Eerlijk gezegd vind ik dat Louis Le Roy een veel prominenter plaats had moeten krijgen in de programmering van CH 2018. In een van de eerste informatiebijeenkomsten, die in 2009 in het Fries Natuurmuseum werd gehouden, heb ik daar al voor gepleit. Maar goed, dat is achteraf gepraat. Nu gaan we er wat moois van maken….
Om ons heen in deze wonderlijke ruimte van de Blokhuispoort was het één al activiteit. Mensen waren aan het vergaderen, aan het bellen en mailen… Het leek wel het redactielokaal van de New York Times. De organisatie van CH 2018 draait kennelijk op volle toeren. Ik vroeg aan Oeds of er al iets te merken is van een bezoekersstroom. Hij vertelde me dat er in de afgelopen twee weken alleen al in datzelfde Fries Natuurmuseum 2600 bezoekers waren geweest. Dat is 2000 meer dat in een vergelijkbare periode vorig jaar. De grote klap wordt verwacht als de grote projecten en tentoonstellingen los gaan.
Zal het dan toch gaan gebeuren?
Zelfs de aanmelding voor onze negen workshops begint al behoorlijk op gang te komen. Aanstaande zaterdagochtend vertelt Peter Wouda hierover in het programma Op en út van Douwe Heringa bij Omrop Fryslân. Zoals Kees ’t Hart ooit zei in de aanloop van de manifestatie Simmer 2000: ’Voor succes moet worden gevreesd.’
Peter Wouda en Oeds Westerhof
Oproep op de site van de Stichting Tijd
In 2018, het jaar waarin Leeuwarden / Fryslân Culturele hoofdstad van Europa is, krijgt u de kans om nu eens écht te weten te komen wat ecokathedralen zijn. Wat zijn het, waarom worden ze gemaakt, waar kan je een ecokathedraal bouwen, wie kunnen ecokathedralen bouwen? Het zijn slechts een paar vragen die we in 9 workshops willen beantwoorden. Het hele jaar door worden er workshops georganiseerd voor maximaal 15 mensen per workshop. De data vindt u op de inschrijfpagina. Daarin wordt in één dag zowel de theorie achter het ecokathedrale denken uitgelegd door kunsthistoricus Huub Mous die bevriend was met Le Roy en veel over zijn werk heeft gepubliceerd. Oeds Westerhof zal spreken over de lange termijnkansen die er liggen voor Fryslân ná 2018. En we gaan natuurlijk een ecokathedraal bezoeken, en degene die de handen uit de mouwen willen steken: er kan worden gestapeld in de Le Roy tuin in Heerenveen-Midden o.l.v. Peter Wouda.