Altijd beter dan de gids
Vrijdagmiddag j.l. opende ik de tentoonstelling Relaties en Contrasten in Museum Belvédère. Voorafgaande aan de opening mocht ik een groep vrijwilligers van het museum rondleiden door de zalen van de expositie. Vlak voordat deze rondleiding begon keek ik nog even op mijn I-Phone. Ik zag dat op Facebook een herinnering was te zien aan een gebeurtenis die op deze dag, precies vijf jaar geleden, had plaatsgevonden. Ook toen stond ik in Museum Belvédère – op 6 maart 2015, exact om 15.00 uur – om te beginnen met een rondleiding voor de vrijwilligers. Maar het was wel een andere tentoonstelling: Silvia Steiger, De noodzaak van een handstand. Zoiets heet toeval. Maar dit was wel zó toevallig dat ik de neiging moest onderdrukken om ter plekke een handstand te maken.
Maar dat was nog niet alles. Halverwege de rondleiding kwam ik in een zaal, waarin een groot schilderij van Alphons Freymuth was te zien. Ik begon te vertellen over zijn werk en over de wijze waarop deze zaal was ingericht. Opeens voelde ik twee ogen in mijn rug priemen, alsof iemand mij nauwlettend observeerde en met buitengewone belangstelling mijn exposé stond aan te horen.
Ik draaide mij om.
‘Bent u de gids?” vroeg deze man. ‘Nee,’ zei ik, ‘ik ga de tenstoonstelling straks openen en ik leid nu de vrijwilligers rond. “O,” zei de man. “Ik ben Alphons Freymuth.” Ik was even van mijn a propos en bedacht wat voor onzin ik zojuist over zijn werk had zitten uitkramen. Maar ik herpakte mij en begon Alphons Freymuth een paar vragen te stellen over zijn werk, waarop hij heel adequaat antwoordde.
Ik zei dat een van zijn keramische werken – een beschilderd hoofd dat in deze zaal stond opgesteld – mij aan Duitse kunstenaars als Baselitz en Lüpertz deed denken, van wie ook werk op deze tentoonstelling is te zien. Alphons Freymuth antwoordde dat hij zichzelf als een typisch Nederlandse kunstenaar beschouwde, vooral ook door de formele aspecten in zijn werk die je bij Duitse kunstenaars van zijn generatie niet zo gauw zou aantreffen.
Ik betwijfelde dat en dacht even aan Hans Richter, die samen met Silvia Steiger op de kunstacademie in Düsseldorf had gezeten. Maar ik zweeg. De kunstenaar weet het immers beter. In ieder geval altijd beter dan de gids.