Steeds meer word ik mij ervan bewust wat mij fascineert in de verhalen over de Tweede Wereldoorlog in het algemeen en Adolf Hitler in het bijzonder. Het is de fascinatie voor mijn eigen vruchtwater, de tijd waar ik zelf uit voortkom. Ik ben geboren op 1 december 1947 (inderdaad, morgen is dat 73 jaar geleden). […]
Ongetwijfeld schreef Presser in de oorlog een dagboekroman, maar ik vraag me af of Homo submersus zoals het nu voor ons ligt, niet een la ter bijgewerkte versie daarvan kan zijn. Net als ’De nacht der Girondijnen’ over Westerbork kan de ze versie gefungeerd hebben als aanloop naar ’Ondergang’ en geschreven zijn met de kennis die hij […]
Al weer zo’n maand of twee, drie ben ik mij aan het verdiepen in het fenomeen Adolf Hitler. In mijn werkkamer stapelen de boeken zich op die ik inmiddels verzameld heb. Over Hitler zijn hele bibliotheken volgeschreven, maar wonderlijk genoeg lijkt dit onderwerp anno 2020 niet echt in de mode. De meeste boeken over hem […]
‘De keuze om me om me op de jonge Hitler te concentreren en hem vanuit de historische context te bezien, brengt ontegenzeggelijk problemen met zich mee. De later Hitler, de dictator, politicus en misdadiger, is in deze jonge jaren niet terug te vinden. De jonge Hitler heeft niets waardoor hij opvalt in de massa’s die […]
Scheppinkje Kon ik Jou, Heer, tezamensponzen tot een gebaartje op mijn hand en gaf Jou alle kralen, donzen, poesjesmiepsen en hommelgonzen en Jij weefde het verband … ik zou mijn vingers rond Je sluiten en Jouw gekriebel zó beminnen terwijl Je scheppend was daarbinnen dat ik mijn vuist héél zacht van buiten zou kussen; en […]
‘Zowel de woorden van Job als de verhalen over Jozef worden, naast vele andere omgekeerde mythische motieven over de zondebok, in het Nieuwe Testament en in de vroeg-christelijke theologie gepresenteerd als prefiguraties van de persoon en het optreden van Jezus van Nazareth. Het ontmaskeringsproces van het geweld van de traditionele religie bereikt in zijn boodschap […]
‘Het is heel goed mogelijk dat veel Duitsers dachten dat de Joden niet meer in leven waren, maar daarom nog niet geloofden dat ze dood waren. Die gedachtegang is niet logisch, maar in oorlogstijd worden er zoveel onlogische dingen geloofd.’ Dit schrijft Walter Laqueur in zijn boek Het gruwelijke geheim (1980). Toen ik deze woorden gisteren […]