Het heelal is gekromd, zei Einstein. maar dat zijn de bananen ook. De hedendaagse kosmologie is – voorzover ik er iets van begrijp – puur mentale bellenblazererij. We weten niet eens of het heelal eindeloos uitdijt, ooit weer gaat krimpen of in een eindeloze fluctuatie van ontploffen en krimpen is verwikkeld. De vraag hoe het heelal eruitziet is in de kern is een topologisch probleem. Hoewel de relativiteitstheorie voorspellingen doet over de krommingen van de ruimte kan ze geen topologie vaststellen. En dat zal toch moeten gebeuren, anders weten we niet waar we het over hebben. Hoe zit het heelal in elkaar gevouwen? Waar is het begin en waar het eind van al die opgevouwen dimensies? Als er al een begin en een einde is.

Er zijn tegenwoordig natuurkundigen die beweren dat ruimte en tijd geen fundamentele eigenschappen zijn van het heelal, maar collectieve eigenschappen van de trillende snaartjes waaruit het heelal – met al zijn in elkaar gerolde dimensies – is opgebouwd. De vraag wat ‘ruimte-tijd’ eigenlijk is verliest daardoor zijn relevantie. Als ik zoiets lees, dan ga ik uit de ramen staren. Wat betekent dit eigenlijk? Er trekt een soort mist op in mijn hoofd. Het heelal blijkt een soort eindeloos spiegelpaleis te zijn. Misschien is een van de oeroude sterrenstelsels die we in de verte zien eigenlijk ons eigen sterrenstelsel op een eerder moment in de tijd. Als dat zo is dan kunnen we wellicht ooit onszelf geboren zien worden. De mens staat dus in een middelpunt dat tegelijk overal is. Ik ben een zwevend kosmisch embryo van pulserende uitgestrektheden. Dat was kennelijk van begin af aan de bedoeling. Sterker nog, het is altijd al zo geweest. Alles verwijdert zich in gigantische uiteenspattende zeepbellen. Dit eindeloze uitdijen leidt tot een kluwen van inflatoire heelal-bellen die zich eeuwig zowel in het verleden als in de toekomst uitstrekken.

In mijn blog van eergisteren verwees ik naar een artikel over parallelle werelden. Dat is de theorie die in 1957 is opgesteld door Hugh Everrett om een lastig probleem binnen de kwantummechanica op te kunnen lossen. De theorie komt er op neer dat de wereld bij elke waarneming zich splitst in talloze parallelle werelden die naast elkaar blijven voortbestaan. Hoe absurd deze theorie ook mag zijn, hij vindt steeds meer aanhang onder hedendaagse natuurkundigen, zo liet ik aan mijn lezers weten. Daarmee haalde ik de irritatie van een van mijn lezers op de hals, die een kater had na de verloren wedstrijd tegen Tsjechoslowakije. Ook met die wedstrijd splitste de wereld zich in twee parallelle werelden. Nu moet ik oppassen, anders wordt die lezer weer boos.

Telkens weer kiest de wereld waarin ik voortleef tussen parallelle werelden. Ook voor het ontstaan van het heelal waren er meerdere mogelijkheden. Het heelal is ooit ontstaan door een idioot toeval of uit een doelbewust ontwerp. Welke van die twee mogelijkheden was het geval? Dat weten we niet en zullen we wellicht ook nooit te weten komen. Hoe kunnen we aan dit dilemma ontsnappen? Eigenlijk maar op één manier. Door te veronderstellen dat geen van beide mogelijkheden het geval is geweest. In dat geval moeten er ooit vele heelallen tegelijk zijn ontstaan waarin alle mogelijke waarden van de natuurconstanten gerealiseerd zijn. Wij leven dan precies in het juiste heelal met de juiste natuurconstanten.

Kortom, deze wereld is slechts één van de vele mogelijkheden en bestaat naast talloze andere parallelle werelden al dan niet voorzien van onze natuurconstanten. Laat ik een vergelijking maken waardoor het onvoorstelbare van de parallelle werelden wellicht iets voorstelbaarder wordt. De werkelijkheid – of datgene wat voor ‘werkelijkheid’ door moet gaan – wordt telkens weer in de media versplinterd in talloze representaties van de werkelijkheid. Baudrillard zou zeggen: het heelal is een ‘simulacrum in het kwadraat’. Anders gezegd: het heelal is een kopie van een kopie van een kopie, terwijl het origineel niet eens bestaat. In de tijd dat ik dit weblog schreef splitste mijn blog zich in talloze mogelijke opties, waarin ik momenteel voortleef in evenzoveel parallelle werelden.

Maar…  we zullen doorgaan zolang de bananen krom zijn. En echt recht zullen de bananen wel nooit worden. Want het heelal is en blijft gekromd en dat maakt zelfs de kromste banaan niet recht.