In september 2001 liep ik rond op de Biënnale van Venetië. Nog pas een week daarvoor waren twee vliegtuigen in de Twin Towers gevlogen. Even had ik geaarzeld of ik wel op reis zou gaan. In de kranten waren korte berichten verschenen over een mogelijke kernoorlog. De Amerikaanse regering zou dit overwogen hebben. Niettemin was […]
In het voorjaar van 1965 zag ik op televisie het toneelstuk Hendrik IV van Pirandello. Het maakte een verpletterende indruk op mij. Ko van Dijk speelde de hoofdrol, dat weet ik nog goed. Hendrik IV gaat over een existentieel probleem. Hoe is het om in het schemergebied te leven tussen waan en werkelijkheid? Waar ligt […]
‘Hoe meer de geest weet, hoe beter begrijpt hij zijn krachten en de orde der natuur; maar hoe beter hij zijn eigen krachten kent, hoe beter zal hij in staat zijn zichzelf te leiden en zijn gedragslijnen te bepalen; en hoe beter hij de natuurorde begrijpt, des te gemakkelijker zal het hem vallen zich van […]
‘In de omvang van de leugen ligt altijd een zeker element van geloofwaardigheid besloten, omdat de grote massa van het volk…makkelijker ten offer valt aan een grote leugen, dan aan een kleine, omdat ze ook zelf soms in kleine dingen liegen…Een dergelijke onwaarheid zet zich daarom helemaal niet in hun hoofd vast…Juist om deze reden […]
Constant, Homo Ludens, Olieverf op doek, 1964, Stedelijk Museum in Amsterdam Sinds Hitler weten we definitief dat de beschaving een kwetsbare stuwdam is met daarachter de barbarij. Telkens weer keert die les van de geschiedenis terug in een nieuwe gedaante, alsof we het niet al wisten of nog steeds niet willen weten. De babyboomers waren de […]
‘Als macht van het afgescheiden denken en denken van de afgescheiden macht is de filosofie er nooit uit zichzelf in geslaagd de theologie op te heffen. Het spektakel is de materiële reconstructie van de religieuze illusie. De spectaculaire techniek heeft niet de religieuze wolken verdreven waarin de mensen hun eigen, van henzelf losgemaakte vermogens hadden […]
Kennedylaan Heerenveen, eind jaren zestig (foto: Louis Le Roy) ‘Debord kritiseert de huidige maatschappij, maar levert geen enkele bijdrage tot een oplossing. In korte kernmachtige uitspraken geeft hij een duidelijke analyse van de huidige stand van zaken van het materialisme en toont aan dat het proportioneel is toegenomen in vergelijking met de toestand ten tijde […]
Voor deze bundel hebben wij met zorg acht artikelen geselecteerd van auteurs die meededen aan de Van Helsdingenprijsvraag van 2020-2021. Hiermee willen we u laten zien met wat voor soort inzendingen men aan de prijsvraag meedoet. Deze artikelen tonen de grote verscheidenheid aan benaderingen op het grensgebied van psychiatrie en filosofie. Met bijdragen van: Rick Bellaar, […]
De Amerikaanse fotojournalist en kunstenaar Walter C. Glück (zie foto rechtsboven) bracht de hippietijd door in Amsterdam, waar hij woonde op een schip dat in de Amstel lag, vlak bij de Blauwbrug. Hij was gefascineerd door het fenomeen ’tijd’. Onder zijn kunstenaarsnaam Bulgar Finn (Victor IV) maakte hij klokken met snel – al dan niet […]
‘Een ieder, zelfs de meest onzelfstandige denker, acht zich in zijn eigen bewustzijn soeverein. Sinds van de ziel alleen nog sprake is als men hulp zoekt bij biechtvader of psychiater ziet men het bewustzijn als de laatste toevlucht, die het subject, op de vlucht voor de catastrofale wereld, in zich zelf zoekt en denkt te […]
Foto’s: Peter Wouda Op 15 juli a.s. is het 10 jaar geleden dat Louis Le Roy overleed. De laatste jaren van zijn leven heb ik hem goed gekend. In feite sinds het jaar 2000, toen ik hem had gevraagd een kunstproject uit te voeren samen met zijn vroegere leerling John Körmeling. Dat project liep […]
Over twee maanden is het Pasen. Dat is nog een hele tijd, maar de tijd vliegt en is onherroepelijk. Vandaar bij wijze van toegift voor al mijn lezers die mij de afgelopen maanden in mijn dromen hebben gevolgd volgt vandaag nog het verslag van een ontmoeting die ik onlangs had met een schrijver die ik […]
De grootste misvatting over het menselijk geheugen is dat het zou werken als een computer. Herinneringen zijn geen pakketjes informatie die je in de hersenen kunt opslaan en daarna op elk gewenst moment op het scherm van het bewustzijn tevoorschijn kunt toveren. Zo’n tijdscapsule bestaat niet. Telkens weer neemt de herinnering een andere gedaante aan, […]
Soms heb je van die dagen. Je wordt wakker en je begrijpt alles. Hoe is het mogelijk dat ik het niet eerder zo heb gezien tussen het stof van de al die boeken om me heen? Ik kan weer helemaal opnieuw beginnen. Alles uithalen. Alle breiwerken die ik in de afgelopen jaren in elkaar heb […]
(foto: Anske Smit) Hoe kun je ooit een ordening aanbrengen in die wanordelijke stroom van herinneringen die een mensenleven blijkt te zijn als men terugkijkt naar het verleden? Op bovenstaande foto is Bram Peper te zien bij de Reve-herdenking in de Sint Vituskerk in Blauwhuis op 8 zondag december 2013. Als je goed kijkt zie je […]
Telekinese is het in beweging brengen van materie door het aanwenden van (nog) onbekende krachten van de geest. Het fenomeen is nog nooit bewezen binnen een herhaalbare proefsituatie. In de jaren zestig werd op tv een parapsychologisch experiment uitgevoerd, waar iedereen mee kon doen. Ik kan me dat nog goed herinneren. Men had een […]
Het is 27 juni 1969. Plaats van handeling: de kapel van het Sint Ignatiuscollege te Amsterdam. Jos Vrijburg, pater jezuïet en leraar godsdienst aan het Ignatiuscollege, trouwt met Anemiek Reymer. Het was voor het eerst dat een katholieke priester in het huwelijk trad zonder de intentie om uit het ambt te treden. De kwestie liep […]
De laatste tijd word ik bezocht door een droom die steeds weer terugkeert. Vannacht was hij er weer. Ik zit gevangen in een computerspel. Vluchten kan niet meer. Ik bevind me op een begraafplaats die is omgetoverd tot het speelterrein van een spelletje. Midden tussen de graven bevindt zich een basketbalveld. Overal staan felle lampen […]
Veertig jaar lang woonde ik in een buurt van Leeuwarden die in het begin van de vorige eeuw is gebouwd, de Oranjewijk. ‘Tussen spoor en kanaal, wat gebeurt daar allemaal?’ zo heette ooit het periodiek van de wijkvereniging aldaar. Maar het moet gezegd, zoveel gebeurt er nu ook weer niet in deze monumentale wijk. Ik […]
A vingt ans cœur joyeuxMoi qui ne savais rienJ’allais aux quatre coinsDes horizons du mondeJe croyais comme vousQue la terre était rondeEt les hommes parfaitsJe m’en portais si bien Juliette Gréco
Midden jaren zestig ging er iets stuk in de wereld. Jonge mensen sloegen los van de rol of werden soms letterlijk gek. In no time strak er een storm op die weldra zou uitgroeien tot een orkaan. ‘Het was alsof er een vliegende schotel was geland’, zo zou Bob Dylan het later verwoorden. In die […]
Tekst persbericht Stichting Erfgoed Fundaasje Frysk en Frij hellet eigen argyf wei by Tresoar Frysk en Frij hellet har argyf by Tresoar wei. De reden is dat Tresoar it argyf net ûntsluten hat en it net tagonklik is foar de ûndersiker. Sels net foar Frysk en Frij sels, dat te set is mei in kronyk […]
V.l.n.r.: oom Frans, tante Boukje, oom Hessel, Beppe, mijn moeder en mijn vader Een ziel krijgt bij de geboorte een woonplaats en een naam. Mijn geboorte in 1947 leidde tot enig rumoer in de Friese familie, toen bleek dat mijn moeder de nieuwe stamhouder niet Manus Durk wilde noemen, zoals de familietraditie dat eiste. Mijn […]
Pake en Beppe en het huis in Bakhuizen, begin jaren veertig In augustus 1958 verscheen in het blad De katholike Fries (jaargang 10, nummer 4) een artikel dat geschreven is door mijn pake, Manus Durk Mous. Het verhaal gaat over drie broers die in 1794 meevochten met de Poolse generaal Kosciuszko in een oorlog om […]
‘Al die miezerige, scheefgegroeide, gemankeerde types die in het leven geen vervulling hebben kunnen vinden: naaktlopers, vegetariërs, lusthoftuiniers, vaccinatieweigeraars, goddelozen, biosofen en levenshervormers, die hun invallen verabsoluteren en van hun eigen gril een religie willen maken, laten nu hun geheime wensen in de vele gasbellen van de reuzenluchtballon der partij instromen, om met dit grote […]
