Wie is wie tussen de schuifdeuren
Het is 1962. Er wordt toneel gespeeld tussen de schuifdeuren. Plaats van handeling: het huis van Nard Loonen aan de Lomanstraat in Amsterdam Zuid. Het stuk, dat gespeeld wordt, heet ‘De Menaechmi’. Het is een klucht die alom wordt beschouwd als het beste werk van de Latijnse komedieschrijver Plautus. We speelden het in het Latijn in de derde klas van het gymnasium. Pater Bremer was regisseur. De hoofdrollen werden vervuld door twee gemaskerde figuren: Michel van Overbeek (rechts) en ik (links). Het kan ook zijn dat het andersom was, dat wil zeggen: Michel van Overbeek links en ik rechts. Maar ik meen toch vrijwel zeker te weten dat achter het masker van de linkerpersoon ikzelf schuilga. Ik herken mijn eigen houding, vooral de wijze waarop ik de hand op de heup heb liggen. ‘De Menaechmi’ is een toneelstuk dat gaat over persoonsverwisseling. De hoofdpersonen vormen een tweeling: Menaechmus van Epidamnus en Menaechmus of Syracuse.
Ik weet niet wie van ons destijds wie speelde. Het kan zijn dat ik Menaechmus van Syracuse was en Michel van Overbeek Menaechmus van Epidamnus, maar het kan ook omgekeerd zijn geweest. Ook hierin laat mijn geheugen mij in de steek. Het is per slot van rekening ook 61 jaar geleden. Verder speelden nog allerlei figuren een rol in dit stuk, zoals een parasiet (ik dacht dat Hugo van den Hombergh, maar het kan ook Nard Loonen of Jaap de Hoop Scheffer zijn geweest). Ook was er een Romeinse courtisane (een glansrol van Philbert Kindt) en een komische bediende (naar ik meen vertolkt door Hans Kraan). Voor het overige speelden ook Chris Verwer, Co Oud en Kees Philips nog een rol. Maar welke rol dat was weet ik niet meer.
Links: Philibert Kindt; rechts: Kees Phillips;midden: Michel van Overbeek of ikzelf
De tweeling de Menaechmi werden van elkaar gescheiden toen ze zeven jaar oud waren. De één werd geadopteerd door een zakenman in Epidamnus. Zijn echte vader stierf van verdriet. De andere helft van de tweeling, die oorspronkelijk Sosicles heette, werd na de scheiding van de tweeling ook Menaechmus genoemd, naar zijn ooit verloren broer. Vandaar dat beide hoofdrolspelers uiteindelijk dezelfde naam droegen. Deze informatie put ik niet uit mijn geheugen maar uit de Engelse Wikipedia. Na jaren zoeken staat Menaechmus Syracuse op het punt de hoop op een hereniging op te geven. Het stuk gaat over telkens terugkerende persoonsverwisselingen als beide broers dicht bij elkaar in de buurt blijken te zijn. De ontknoping kan ik mij niet goed meer herinneren. Wel dat er sprake was van een vechtpartij, waar ik ook nog een vage foto van heb.
Vannacht kreeg ik opeens allemaal berichten in mijn mailbox. Ik schijn via social media een verzoek de wereld in te hebben gestuurd om met mij te netwerken of te chatten, weet ik veel. Ik weet van niks. Er moet sprake zijn van een persoonsverwisseling. Iemand of iets heeft dit namens mij verstuurd. Sommige mensen reageerden heel verbaasd, want ze hadden sinds tijden niets van mij gehoord. Een enkeling was zelfs boos en liet weten niets (meer) met mij van doen te willen hebben. Zo moest ik weer aan de Menaechmi denken. Wie is wie tussen de schuifdeuren?
Wat moet ik hier nou mee? Moet ik me excuseren? Ik heb niets misdaan. Het was een dubbelganger van mij, een virtuele versie van mijn persoon, of een robot. Hoe dan ook, ik ben het niet. Vreemd alleen wat al die mensen nu van mij zullen denken. Ik weet niet eens hoeveel personen dit verzoek gekregen hebben. Honderden? Duizenden? Misschien denken al die mensen nu dat ik wat in de war ben. Misschien denken ze wel dat ik verliefd ben. Ach, wat kan mij het ook schelen, ze denken maar. Ja hoor, ik ben verliefd! Of was het toch mijn dubbelganger? All the world is a stage. Dat zei Shakespeare al.