Heeft de tijd iets te maken met de oneindigheid van de opeenvolging? Of beter gezegd, met de oneindigheid als zodanig? Als dat zo is, dan bestaat alles al. Maar dat niet alleen, alles wat geweest is bestaat nog steeds. Dat is een aantrekkelijke gedachte, maar in feite weten we niet wat tijd is. De natuurkunde […]
‘Hetgeen er geweest is, hetzelve zal er zijn, en hetgeen er gedaan is, hetzelve zal er gedaan worden; zodat er niets nieuws is onder de zon’. Prediker 1.9 Ik kwam voor het eerst met het postmodernisme in aanraking in 1985. De kroegen in Leeuwarden kregen in die tijd andere kleuren. In Milaan werden knotsgekke meubels […]
Nogmaals, wat is tijd? Augustinus verbaasde zich over het gemak waarmee wij tijd meten, alsof het een soort continue uitgestrektheid is, terwijl iedereen toch weet, dat de tijd telkens weer uiteenvalt in drie delen: heden verleden en toekomst. Hoe groot of hoe klein je de tijdspanne ook neemt, die je meten wil – een eeuw, een […]
‘Daar ik onmogelijk kan weten wanneer mijn laatste uur zal hebben geslagen; daar op mijn leeftijd de ogenblikken die een mens zijn vergund nog slechts bij wijze van genade, of veeleer met een onverbiddelijke gestrengheid worden toegemeten, zal ik hier, uit vrees voor een onverhoeds heengaan, nader ingaan op een werk dat ik ondernam om […]
Augustinus creëerde in zijn Boek De Civitate Dei een nieuwe ruimte voor de mens: de bovennatuur. Gaat de Artificiële Intelligentie in de nabije toekomst ook zo’n nieuwe ruimte voor de mens creëren? Dat vroeg ik aan ChatGPT. Dit was zijn antwoord: Als AI-model kan ik geen voorspellingen doen over de toekomstige ontwikkeling van AI, […]
Het zoeken naar het absolute in een taaluiting, dat wat de Franse filosoof Jean-Francois Lyotard intrigeerde. Hij zag die zoektocht naar het absolute in de kunst van de moderne avant-garde, waar het zich aanwezig stellen van het niet-verwijzende, pure teken een subliem gebeuren wordt, een openbaring van een andere, onbevattelijke werkelijkheid, het ‘gans andere’, het […]
Sinds ik in mijn schooltijd bij de jezuïeten De Confessiones van Augustinus in het Latijn moest lezen, heb ik een fascinatie behouden voor dat boek, het mooiste werk van Augustinus. Ik wilde het ooit herschrijven in de aanloop van mijn eigen psychose in 1966. Ik heb iets met Augustinus en op een wonderlijke manier werd […]
Als Augustinus, een van de meest invloedrijke theologen en filosofen van het christendom, in onze tijd zou terugkeren, zou hij waarschijnlijk de complexiteit en diversiteit van onze moderne samenleving observeren en zich afvragen hoe deze zich verhoudt tot zijn eigen ideeën en geschriften. Een van de belangrijkste concepten van Augustinus was zijn theologie van de […]
Ik ChatGPT een lastige vraag gesteld en die luidde als volgt. Wat betekende de holografische revolutie die zich in 1997 heeft voltrokken op het terrein van de kosmologie? Zoals gewoonlijk kreeg ik onmiddellijk antwoord: De holografische revolutie in de kosmologie verwijst naar een belangrijke verandering in ons begrip van de fundamentele aard van het […]
Ik vroeg aan ChatGPT het volgende. Schrijf een blogtekst zoals Huub Mous dat zou doen. Dit was het resultaat: Als eerbetoon aan de bekende kunstcriticus Huub Mous, zal ik proberen een blogtekst te schrijven in zijn kenmerkende stijl. Beste lezers, Vandaag wil ik graag mijn gedachten delen over een onderwerp dat me na aan het […]
Mous, Huub (Hubertus Johannes) Huub Mous is a Dutch writer, art critic, and cultural historian. He was born on December 29, 1947, in Heerlen, the Netherlands. Mous has written extensively on contemporary art and culture in the Netherlands, particularly in the province of Friesland, where he has lived for many years. Mous has published several […]
Nee, ChatGPT bewijst niet dat de ziel niet bestaat en dat de mens in wezen een machine is. ChatGPT is een computerprogramma en heeft geen bewustzijn, geest of ziel. Het is een verzameling van algoritmen en berekeningen die zijn ontworpen om menselijke taal te begrijpen en te genereren. De vraag of de ziel bestaat en […]
Gaat ChatGPT onze ervaring van tijd veranderen? Die vraag houdt mij de laatste dagen bezig. Sinds enige weken ben ik mij aan het verdiepen in de veranderingen in de ervaring van tijd. Preciezer gezegd, ik wil meer weten over de veranderingen in tijdservaring die zich in de tijd van mijn leven – in casu de […]
In 1999 schreef ik een artikel met als titel TIEN PASKLARE IDEEEN OMTRENT HET VERSCHIJNSEL DUBBELTALENT (zie HIER). Het idee om dit te doen was gebaseerd op Gustave Flaubert die ooit een encyclopedie heeft willen samen stellen van pasklare ideeën. Ik heb me zelf toen de vraag gesteld, hoe kun je pasklare ideeën genereren? Of […]
Alkmaar, gisteren (rechts) en vijf jaar geleden. Omdat ik door omstandigheden, die hier verder niet ter zake doen, even weinig tijd heb voor mijn weblog, ben ik op een andere manier gaan schrijven. Mijn blogs van de laatste weken ontstaan door combinaties van bestaande teksten die ook elders op deze site te vinden zijn. Bestaande […]
Ik heb de ChatGPT gevraagd een een voor iedereen heldere samenvatting te formuleren van een vrij ingewikkeld theologisch probleem dat in mijn boek Modernisme in Lourdes, Gerard Reve en de secularisering (2013) ter sprake komt. Natuur en bovennatuur komen in de katholieke liturgie samen op het hoogtepunt van de eucharistie. Elke keer dat er een […]
De zin “Life is a state of mind” heeft verschillende interpretaties, maar de diepere betekenis ervan kan worden begrepen als volgt: Het suggereert dat het leven niet zozeer wordt bepaald door externe omstandigheden, maar eerder door de manier waarop we het interpreteren en ervaren in onze geest. Met andere woorden, het gaat er niet zozeer […]
‘Korteweg’s 49 schilderijen en zijn talrijke tekeningen vormen op zichzelf nog geen oeuvre van een kunstenaar – wel de aanzet daartoe. Maar met het uitbreken van de oorlog en Korteweg’s vertrek naar Ceylon (waar hij als· monnik leefde en in 1917 stierf) is deze aanzet afgebroken, net zo als het werk van andere kunstenaars van […]
Maandag a.s. is het vijf jaar geleden dat ik een aanslag pleegde met een waterpistool. Gisteren werd ik benaderd door een journalist van een in Friesland verschijnend dagblad met de vraag hoe ik destijds zelf mijn daad van protest had ervaren. Ik heb hem beleefd medegedeeld dat ik geen behoefte had aan een terugblik. Wat […]
In zijn boek Das Christentum, eine jüdische Religion (1990) wees David Flusser op de Joodse wortels van het christendom en de Joodse identiteit van de profeet Jezus. In de jaren zestig waren het juist deze gedachten die de jezuïet Huub Oosterhuis bevestigden in zijn opvatting dat de presentia realis, het centrale leerstuk van het rooms-katholicisme, […]
Dit is de Breitnerstraat in Amsterdam Zuid. Op de foto is rechts achter de brug ligt het terrein waar het Hiltonhotel in aanbouw is. De foto is rond 1960 genomen. De houten scholen – de zogeheten Finse scholen die hier stonden – zijn er al niet meer. In 1958 zaten Gwan en ik samen in […]
In De overtocht beschrijft Berry Vorstenbosch zijn psychotische episodes als een reis naar een vreemd én gevaarlijk gebied. Het is een gebied waar grenzen kunnen verdwijnen en verschillen kunnen worden uitgewist: zoals het verschil tussen vermoeden en waarheid, kleine zorgen en grote paniek, verlangen en vervulling. Het is een hachelijke reis door een eenzaam landschap, […]
John Körmeling en Louis Le Roy (foto: Peter Wouda) ‘De eerste vrachtwagen, met materiaal voor de zuidelijke omgang van de ecokathedraal, reed eind maart mijn land op. Sindsdien zijn er meer dan 300 gevolgd en is er –tot de zomer van 2002 – meer dan 6000 ton materiaal, bestemd voor de hoge, 800 vierkante meter […]
Gisteren belde Geart de Vries met het trieste bericht dat Gryt van Duinen was overleden. Even later had ik Peter Karstkarel aan de lijn met dezelfde boodschap. Het was of even of de koningin van Fryslân dood was. En in feite was dat ook zo. Een grote leegte nam bezit van mijn hoofd, maar daarna […]
Het is vandaag de geboortedag van mijn moeder. Ze werd geboren op 4 april 1905 en overleed 83 jaar nadat ze geboren was. Met de wijsheid van een kind, want haar verstand had haar al verlaten. Toen ik zelf nog een kind was, placht mijn moeder vaak te zingen, zomaar. Dan schalde haar stem […]
Grote schrijvers verlieten hun geboortegrond om vervolgens een web van goud te spinnen uit hun eigen herinneringen aan hun geboortegrond. Neem James Joyce, die wegtrok uit Ierland maar zijn leven lang over Dublin bleef schrijven. Indrukken uit de vroegste jeugd vormen in het algemeen een schatkamer voor schrijvers en dichters. In A la recherche du […]
Gisteren kreeg ik het trieste bericht dat Daan Muntjewerf is overleden. Hij was een van de co-auteurs van het boek Tegen de tijdgeest, terugzien op een psychose (2011). De laatste keer dat ik hem zag was ruim een jaar geleden bij de uitvaart van Ed Brand, de uitgever van het boek Tegen de tijdgeest. Daan […]
Natuurlijk kan ik dat voor u doen! Hier is een tekst geschreven op de wijze zoals de taalmachine van Tinguely dat zou doen: Met een klinkend kabaal kwam de taalmachine van Tinguely tot leven. Hij begon onmiddellijk woorden en zinnen uit te spuwen in een stroom van klank en betekenis. Zijn mechanische brein zoemde en […]
