Maandag a.s. is het vijf jaar geleden dat ik een aanslag pleegde met een waterpistool.  Gisteren werd ik benaderd door een journalist van een in Friesland verschijnend dagblad met de vraag hoe ik destijds zelf mijn daad van protest had ervaren. Ik heb hem beleefd medegedeeld dat ik geen behoefte had aan een terugblik. Wat geweest is, is geweest. Bovendien waren mijn persoonlijke omstandigheden destijds zodanig dat ik nog altijd met gemengde gevoelens terugkijk op mijn rol als clowneske cowboy in Leeuwarden.  

Wat was er aan de hand? Tijdens een openbaar debat in Leeuwarden in 2018, dat ging over een moord op een journaliste op Malta, belaagde ik de toenmalige directeur van Leeuwarden CH 2018, Tjeerd van Bekkum, met een waterpistool. Aanleiding: Van Bekkum wilde destijds over deze kwestie geen politieke uitspraken doen. Ik beschouwde deze ‘aanslag’ als een onschuldige daad van protest. Die opvatting werd niet door iedereen gedeeld en vooral niet door de filosoof Afshin Ellian die ook in forum zat. Tegenover de Leeuwarder Courant verklaarde hij: 

“Wat hij deed, doet tuig. Burgerlijke moed is van belang, je kunt een tekening maken, een lied, je kunt een revolutie beginnen op twitter, je kunt hier komen en alles zeggen wat je wilt. Maar hier staan en fysiek iemand bijna bedreigen, die manier van handelen is een zwaktebod.’’

Onder het mom dat aan de parlementaire democratie absoluut niet te tornen valt, wordt elke buitenparlementaire actie tegenwoordig bij voorbaat verdacht gemaakt als een opstap naar terreur. Iedereen moet oppassen of er geen rugzak op een perron is achtergelaten. Moslims moeten afstand nemen van hun geradicaliseerde geloofsgenoten. Er heerst tegenwoordig een diepe angst voor geweld. Elk protest is bij voorbaat verdacht. 

Daarnaast lijken de middelen van het protest keer op keer uit de hand te lopen. Blokkades van snelwegen. Boeren in een stoet van tractoren. Caroline van der Plas bovenop een trekker op het Binnenhof. Niet het protest op zich zelf, maar het middel van het protest lijkt een grens te hebben bereikt. Bovendien gaat het vaak nergens meer over. De eigen waarheid wordt zonder enige reflectie of zelfkritiek heilig verklaard.

Protest en complotdenken hebben een geheim verbond gesloten. Links protesteert allang niet meer, of men gooit verf op de Nachtwacht. Het protest is inmiddels gekaapt door rechts. Dat wil zeggen, door radicale populisten en hopeloze complotdenkers. Zo heeft de buitenparlementaire actie op zichzelf de grenzen van de waan bereikt. Na corona is er iets definitiefs veranderd. Er komen geen andere tijden meer. De babyboomers zijn inmiddels hoogbejaard. We zullen het voortaan moeten doen met alternatieve waandenkbeelden. Een betere wereld bestaat niet meer. Alleen nog in Huize Avondrood.