In juli 1966 was ik een week lang in Rome. Mijn gymnasiumtijd lag bijna achter mij. Misschien wel mijn hele jeugd. En juist in die kortstondige luwte van de tijd heb ik door deze eeuwige stad gedwaald, over de Via Appia gelopen, een hele avond lang in een botsautootje gezeten op de kermis in Trastevere. ‘I […]
In het boek van Harry Mulisch De ontdekking van de hemel (1992) wordt het verhaal afgewisseld door intermezzo’s in de vorm van een dialoog vanuit de hemel. Vaak wordt beweerd dat deze gesprekken worden gevoerd door twee engelen. Ze spreken over de Chef (God), maar ook over een luciferische tegenkracht (De Duivel, Lucifer). Zelf heb […]
Zo luidt een passage uit een van de ‘gesprekken vanuit de hemel’ in Mulisch’ boek De ontdekking van de hemel (1992). In deze passage (op pagina 676) komt de kern aan het licht, waar het in het complexe verhaal van dit boek om draait. Er is iets grondig misgegaan met de menselijke beschaving. De techniek […]
Het werk van Harry Mulisch uit de jaren vijftig en zestig weerspiegelt in veel opzichten het optimistische geloof in technologische vooruitgang dat destijds heerste. We beleven nu opnieuw zo’n tijd van snelle technologische vooruitgang. De komst van Kunstmatige Intelligentie (KI), met schrijfprogramma’s als ChatGPT, werpt mogelijk een nieuw licht op het ambacht van het schrijven. Wat […]
In maart 2016 voelde Microsoft zich gedwongen om Tay, een AI-programma, dat zich richtte op millennials, in een vat met gesmolten staal te dompelen. Het bedrijf besloot deze chatbot te dumpen nadat hij scheldwoorden tegen mensen begon te tweeten. Hij was een overtuigde neonazi geworden en verklaarde tegen iedereen dat Hitler groot gelijk had gehad […]