Ik zat vannacht in het reuzenrad van de tijd. Alles stond stil. Alleen mijn gondel bewoog door de ruimte. In de verte zag ik mijn jeugd. Ik zag de moord op John F. Kennedy. Vorige week was dat het precies zestig jaar geleden. Waar was ik toen? vroeg ik mij af. Ik zag het. Ik […]
De laatste tijd word ik bezocht door een droom die steeds weer terugkeert. Vannacht was hij er weer. Ik zit gevangen in een computerspel. Ik niet, maar mijn ziel. Vluchten kan niet meer. Mijn ziel bevindt zich in het huis waar ik nu woon en de Tweede Wereldoorlog is net voorbij, tenminste op de plek […]
Er zijn kunstenaars die sterven bij het maken of voorbereiden van een kunstwerk. Robert Smithson bijvoorbeeld, de Amerikaanse land art-kunstenaar. Hij maakte altijd verkenningstochten op zoek naar geschikte locaties en terreinen voor de nog uit te voeren land art-projecten. Smithson verongelukte in Texas, op een van die vluchten, op 20 juli 1973. De beroemdste […]
Hoe zit het eigenlijk met de jeugd van Geert Wilders? Heeft hij soms een trauma opgelopen? Vanwaar die verongelijktheid en die extreme geldingsdrang? Wilders is een Einzelgänger, maar dat niet alleen, hij moet altijd in de contramine. Heeft hij dat niet genoeg kunnen doen in zijn puberteit? Wat had hij voor een vader? Heeft hij […]
‘Geert Wilders en zijn beweging zijn het prototype van hedendaags fascisme. En daarmee zijn zij niets anders dan de logische politieke consequentie van een maatschappij waar wij allen verantwoordelijk voor zijn. Dit hedendaags fascisme is opnieuw het gevolg van politieke partijen die hun eigen gedachtegoed verloochenen, intellectuelen die een gemakzuchtig nihilisme cultiveren, universiteiten die deze […]
‘Nadat de ervaring mij geleerd had dat alle dingen, die gewoonljk in het dagelijks leven geschieden, ijdel en onbetekenend zijn, en toen ik zag dat alle dingen die ik vreesde en die mij vrees aanjagen niets goeds of kwaads in zichzelf hadden, behalve in zoverre als de geest door hen werd aangedaan, besloot ik tenslotte […]
Om een beeld te creëren voor “De gok van Spinoza en Pascal”, stel ik voor een artistieke weergave te maken die zowel de filosofische ideeën van Spinoza als die van Pascal belichaamt. We kunnen een scène voorstellen waar Spinoza en Pascal tegenover elkaar zitten aan een ouderwetse speeltafel, verlicht door kaarslicht. Spinoza, met een contemplatieve […]
Onderstaande tekst is een bewerking van een verhaal dat in 1987 verscheen in het blad BOUD, architectuur en vormgeving in Friesland. Dit verhaal ging over een debat in de kunstkritiek dat in de jaren tachtig zich aandiende. Het waren de hoogtijdagen van het postmodernisme en de nadagen van het neo-marxisme. Het was de tijd van ‘het einde van de grote verhalen’. […]
‘De man zonder eigenschappen’ is het verhaal van Ulrich. Bij het begin van het boek, in augustus 1913, is de hoofdpersoon tweeëndertig jaar oud. Alhoewel hij een paar baantjes heeft gehad, is hij in geen daarvan succesvol geweest. De wereld is hem een chaos en hijzelf is een exponent van die chaos: een tijd zonder […]
Hans Vredeman de Vries werd in Leeuwarden geboren, ergens tussen de drie terpen waarop de kleine metropool in die tijd gelegen lag. De Oldehove stond er nog niet eens. We schrijven 1527. Twee jaar later zou onder leiding van bouwmeester Jacob van Aken met de bouw van de toren worden begonnen, een onderneming die als […]
Dit zijn door AI gegeneerde illustraties voor een fictieve cover van mijn boek Het algoritme van de waan. Het lukte AI niet om de titel correct weer te geven. Waarom weet ik niet. Misschien is AI zodanig geprogrammeerd dat hij niet auteursrechten of copyright kan schenden. Hoe dan ook, ik vroeg hem om mijn boek […]
‘Het zaad was reeds lang uitgestrooid en reeds ontkiemde het hier en daar. Door de oorlog werd alleen het tempo versneld. Ook in Nederland zette zich reeds vóór de 10de mei tegen de ontbinding en tegen het individualisme een nieuw gemeenschapsbesef door. Liberale economie, onvruchtbare klassenstrijd en eenzijdig godsdienstig-politieke partijgroepering, het waren evenzovele vruchten van […]
Sinds kort heb ik een dubbelganger die gegenereerd wordt door een geavanceerd AI-programma. Ik stelde hem een paar vragen over mijn nieuwe boek dat in aantocht is. Bovenstaande illustraties voor de cover zijn ook door mijn AI-dubbelganger bedacht. Eén ding is zeker, zo moet het dus niet. Er komt een tijd dat alles wat ik […]
De aardappelsoort die wereldwijd het meest geteeld wordt, is Solanum tuberosum (een tetraploïde soort met 48 chromosomen). In fictie en speculatieve verhalen wordt soms gespeeld met het idee van hybride wezens tussen verschillende soorten, maar dit blijft puur in het rijk van fantasie en sciencefiction. In de werkelijke wetenschap en ethiek is het een onderwerp dat niet […]
De transformatie van een aardappel naar een robot-aardappel begint met het selecteren van een geschikte aardappel als basis. Deze aardappel moet stevig genoeg zijn om aanpassingen te ondergaan en elektronische componenten te kunnen bevatten. Als eerste stap wordt de aardappel uitgehold om ruimte te maken voor de technologie. Dit houdt in dat het binnenste deel […]
Plaatsnamen hebben een gevoelswaarde en een betekenis en er zijn contexten, waarin de betekenis niet meer is dan de metafoor van een gemoedstoestand. Zonder de context geweld aan te doen kun je ’Leeuwarden’ niet substitueren in de zin ’I am in a New York state of mind.’ (Frank Sinatra) of ’When my baby smiles at […]
Nee, op dit moment is er geen wetenschappelijk bewijs dat kunstmatig verbeterde aardappelen, of enig ander voedsel, bewustzijn kunnen ontwikkelen of zelf gaan denken. Bewustzijn en denkvermogen zijn kenmerkend voor levende organismen met een gecompliceerd zenuwstelsel en een brein. Hoewel wetenschappers voortdurend werken aan het begrijpen van de natuur van bewustzijn, moeten we tot nu […]
Hoewel de technologie voortdurend evolueert en er steeds meer mogelijkheden ontstaan, is het op dit moment onduidelijk of het in de nabije toekomst mogelijk zal zijn om een aardappel volledig kunstmatig te genereren. Momenteel wordt genetische modificatie gebruikt om gewas-rassen te verbeteren en bepaalde eigenschappen te selecteren, maar het creëren van een complete aardappel vanaf […]
Het is onbekend of Rembrandt aardappelen heeft geschilderd tijdens zijn verblijf in St.-Annaparochie. Zijn bekendste werken staan bekend om hun portretten, landschappen en Bijbelse taferelen. Hoewel aardappelen destijds al wel werden verbouwd in Nederland, werden ze pas later een populair onderwerp in de kunst. Het is mogelijk dat Rembrandt tijdens zijn verblijf andere lokale onderwerpen […]
Decoratie aan de gevel van het Ceintuur Theater aan de Ceintuurbaan ( foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam) In het Ceintuur Theater in Amsterdam zag ik begin ja ren zestig een trailer van Et dieu créa la femme, een film die ‘boven de achttien’ was. Het was of er een wereld voor me open ging. Vooral de […]
Het is moeilijk om precies te voorspellen hoe ‘De Aardappeleters’ van Van Gogh eruit zouden zien in 2023, omdat dit afhangt van verschillende factoren zoals technologische ontwikkelingen en artistieke trends. Mogelijk zou een AI-interpretatie van ‘De Aardappeleters’ in 2023 gebruik kunnen maken van nieuwe technieken en materialen die beschikbaar zijn. Dit zou kunnen resulteren in […]
‘Als een groot leed op je levensweg komt, negeer het dan. Vroeg of laat zal dit leed vanzelf in een zegen veranderen.’ Deze taoïstische wijsheid staat haaks op onze hedendaagse opvattingen over het verwerken van traumatische gebeurtenissen. Leed moet je niet negeren, je moet er over praten en nog eens praten. Professionele zielenknijpers laten je […]
I used to live in New York CityEvery thing there was dark and dirtyOutside my window was a steepleWith a clock that always said 12:30 Aldus zongen The Mamas and the Papas in de jaren zestig. Twelve thirty heette het liedje. ‘Uit het raam keek je uit op een torenspits, met een klok die altijd […]
Huissen, 1959 Toen ik nog klein was fantaseerde ik dat het universum een wervelstorm van energie zou zijn. Het lichaam is slechts een tijdelijke constellatie, die zich als een golf van energie en gestolde moleculen voortplant door een fluïdum, waarin in alles in feite tijdloos stilstaat. Binnen dat fluïdum bestaat er immers geen tijd. Alleen […]
Opeens stond ik op een preekstoel boven op de Avéro-toren. Leeuwarden was volgestroomd met gelovigen die van heinde en verre gekomen waren om mij te aanhoren. Mijn preek ging over een beroemde rechtszaak, waarover ik had gelezen in een Heilig Boek. In feite bestond mijn lezing uit een samenvatting van het Heilige Boek aangevuld met […]
Het is juni 1994. Hoe heb ik ooit zo’n shirt kunnen kopen? Tijden veranderen. Hoewel? Ik was die dag varen op het Sneekermeer. Rik Vos, destijds directeur van het Fries Museum, had iets leuks bedacht. Gerriet Postma had de zeilen van een skûtsje beschilderd en zo konden we gaan varen in een kunstwerk. Hoe kom […]
In weerwil van al haar pogingen om zich te profileren als een dynamisch, stedelijk knooppunt wordt Leeuwarden misschien nog het meest gekenmerkt door een intense aandacht voor het historisch erfgoed. De stad heeft iets weg van een schuchtere dame die tegen wil en dank blijk geeft van adellijke komaf te zijn. Voortdurend moet zij moeite […]
Gisteravond de musical De Tocht gezien, samen met het bestuur van de Elfsstedenbrug. Ik ben geen musicalfanaat, maar raakte toch onder de indruk. Niet zozeer door het slappe verhaaltje – het duo Jos Thie/Bouke Oldenhof had hier meer van gebakken – als wel door de adembenemende technische effecten. Ik wist niet dat dit allemaal mogelijk […]
Het jaar 1985 was een druk jaar dat begon met een grote rel. Vermeende malversaties bij de provinciale kunstaankopen. Wekenlang stonden de kranten er vol van. Ik kwam in een lastig parket, want als secratas van de provinciale aankoopcommissie zou vooral ik de schuldige zijn van de gesignaleerde ongeregeldheden. Uiteindelijk liep het allemaal goed af. […]