Archief

Archief voor november, 2024

Work in progress

De mythe van Prometheus wordt vaak gezien als een metafoor voor de hoogmoed van de mens die door zijn almaar voortschrijdende technische verworvenheden – waarvoor hij de kennis van de goden gestolen heeft – de goden wil evenaren, wat tot zijn ondergang leidt. Prometheus wordt immers vastgeketend aan een rots in de Kaukasus, waar hij […]

Lees de rest

De vertwijfeling van Fokke Sierksma

De ervaring van een existentiële crisis en een gevoel van heimwee naar de religie, dat alles verenigde zich kort na de oorlog in een dieptepsychologische en bijna religieuze kunstopvatting. Existentialisme en psychoanalyse bepaalden het denken over kunst en literatuur. Met maken van kunst was een eenzame worsteling met het bestaan. Deze benadering komt onder meer […]

Lees de rest

God als een schim op het witte doek

‘De filosoof Plessner heeft in een werk over de 
verschillende trappen van het organische leven 
de menselijke levensvorm met die van plant en 
dier gecontrasteerd als ‘die Positionalität der ex
zentrischen Lebensform’. Het is echter de vraag, 
of men deze excentriciteit mag beschrijven als 
een bestaande toestand, als een eigenschap. Het 
is veeleer een menselijke mogelijkheid, […]

Lees de rest

Sierksma en het heimwee naar de religie

‘Foar boerinne, dy’t stil har tinzen hat… Och minskewrâld komt en wurdt wer weiAs tearen fan in stream.’ Dat is het motto dat Fokke Sierksma meegaf aan zijn boek Tibet’s terrifying deities. Sex and aggression in religious acculturation (1966). Het is het laatste boek in een reeks waarin de gevolgen van acculturatieprocessen het hoofdthema vormt. […]

Lees de rest

De terugkeer van het verdrongene

‘Ik hoop dat Tsering in Tibet-in-India een leefbaar compromis tussen angst en vitaliteit, schuld en spontaniteit, inferioriteit en superioriteit zal vinden. Ik hoop, kortom, dat hij eenvoudig een beetje gelukkig zal worden, dat simpele woord dat hij zo vaak gebruikte wanneer hij vertelde van zijn jeugd. Want ik zal met sympathie blijven denken aan deze […]

Lees de rest

Het acculturatieproces van Fryslân

In 1961 publiceerde Fokke Sierksma zijn boek Een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. Het was een antropologische studie naar messianistische verschijnselen bij primitieve culturen, die bedreigd worden met de ondergang door toedoen van een dominante cultuur. Sierksma doet daarbij onder meer verslag van het leven van de Raruro, dat door de antropoloog Petrullo is […]

Lees de rest