Niet God schiep de wereld, maar de wereld ontstond uit zichzelf uit niets. Dat is de les die hedendaagse kosmologen ons willen bijbrengen. De Griekse filosofie kende de creatio ex nihilo niet, want men ging er vanuit dat het onmogelijk is dat iets uit ‘niets’ kan ontstaan. Maar kan God iets uit niet scheppen? Dat […]
Ik was weer even thuis vannacht. Dat wil zeggen: in het huis waar ik geboren ben. Mijn moeder stond boven aan de trap. Ik ging niet naar binnen, want het was al laat. Met een groep mensen zou ik nog naar Ameland gaan. Het was inmiddels aardedonker geworden. Een goede bekende (we zullen hem B. […]
De Martelaren van Gorkum op het Linnaeushof in Amsterdam. Gisteren rond 12 uur. Vannacht ontmoette ik een vrouw die ik wel eens tegenkom op straat, maar die ik verder alleen ken uit dromenland. Het is waar gebeurd of liever gezegd: ‘waar gedroomd’, en ik vertel u deze droom, omdat hij mij zo fascineert, op het […]
Co Westerik, Platenspeler Gisteren had ik weer zo’n dag. Een niksdag. Niks kwam uit mijn handen. Dat gevoel van nikserigheid was voor mij de aanleiding om veel weg te gooien. Dingen die ik geschreven heb, woorden woorden woorden….Er klopt iets niet in veel van wat ik schrijf. Toch zal ik doorgaan met het achter elkaar […]
Dit ben ik in 1971. Met stropdas en lang haar… verdwaald in de tijd en in mezelf. Vannacht heb ik weer eens over die tijd gedroomd. Ik liep bij mijn oude psychiater, dr. A. F. C. Overing in Amsterdam. Hij is in 2012 overleden, 91 jaar oud. Dr. Overing, zoals ik hem gekend heb, was […]
‘Het Engelse woord ‘gospel’ komt van het Oudengels goð (goed) spell (nieuws, boodschap) en betekent dus net als het Griekse evangelie goed nieuws of goede of blijde boodschap’ (Wikipedia) Hoe kom ik hierop? Ik had een boze droom die bij nader inzien toch ook een goede boodschap bleek te bevatten. Ik liep langs het water vannacht. […]
De snelle veranderingen die zich in de jaren zestig in Friesland op tal van terreinen voltrokken, dragen het kenmerk van een vertraagde doorbraak van het modernisme. Er veranderde veel, niet alleen in de moraal en de beleving van seksualiteit, maar ook in de ervaring van ruimte en tijd. Voor zover je in die jaren in […]
`s Werelds heerlijkheid verglijdt…in een mum van tijd. Die uitspraak onder het tweetal iconen van de Spaanse schilder Valdés Leal vormt het uitgangspunt van het laatste boek van Robert Lemm. Daarin confronteert hij het utopisch vooruitgangsgeloof met de ontnuchtering van het reactionaire denken. Het is zoals de ridder Don Quichot die de wereld wilde genezen, […]
‘Het wereldbeeld van het complotdenken weerspiegelt een heimwee naar een transcendentale kosmologie en een eenvoudige moderne opvatting van goed en kwaad. Dit wereldbeeld van het complotdenken is gebaseerd op één enkel trans-historisch complot, een manicheïstische strijd tussen goed en kwaad en het onvermijdelijk tot zondebok maken van een mythische vijand. De ambivalentie en complexiteit van […]
Voor de presentatie (met lezing) van mijn boek Het algoritme van de waan. Naoorlogse geschiedenis van een babyboomer op 28 februari a.s. is nog een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. De toegang is gratis. Voor opgave zie: de site van Tresoar
„Als je honderd jaar terug kijkt, dan is complotdenken zeker niet toegenomen. In 2021 heeft nog altijd 87 procent van de Nederlanders zich minimaal één keer laten vaccineren. Als je dat vergelijkt met de jaren dertig, toen Hitler antisemitische complottheorieën verspreidde en een groot deel van de Duitse bevolking aan zijn lippen hing, dan is […]
‘Zo geeft Huub Mous een mooie beschrijving van hoe hij overstroomde van de inzichten waar iedereen bekend mee moest worden – om te beginnen de paus. Dit begon bij Mous met een intens ervaringsproces of post-puberale identiteitscrisis waarin religie en Mous’ plaats in de wereld ter discussie stonden. Tijdens een verblijf in een klooster kreeg […]
‘De jeugd van tegenwoordig,’ is een zegswijze die pas na de oorlog is ontstaan. Als je de oorlog niet had meegemaakt, dan was dat een probleem, niet alleen voor degenen die de oorlogsjaren wèl hadden beleefd, maar vooral voor degenen die er geen weet van hadden. Sterker nog, die moesten er niets van weten. Hun […]
Wat mij in deze hysterische tijd vooral treft is het bombardement van informatiestromen dat elke dag op mij af komt, op Twitter, Facebook, per mail en op tientallen kanalen op tv. Het zet mij keer op keer aan het denken over de vraag wat de invloed is van de media op ons zogenaamd ‘gezonde verstand’ […]
Op 17 augustus 2003 overleed Johan Huijsser. Hij was beeldend kunstenaar en woonde in Egmond aan Zee. Ik las het bericht van zijn dood bij toeval in een overlijdensadvertentie. De laatste keer dat ik bij hem op bezoek was moet in het begin van de jaren zeventig zijn geweest. Daarna ben ik hem uit het […]
‘Ik ben verbijsterd dat je aanhoudende intellectuele analyses leest over de woelige toestand in de wereld, over democratie, rechtstaat en geopolitiek, maar nooit worden daarin begrippen als kunstmatige intelligentie, digitalisering, internet of algoritmen genoemd. Nooit!’ Aldus Maxim Februari in een interview in de Volkskrant van gisteren naar aanleiding van zijn nieuwe boek Doe zelf normaal. […]
Er is een Indiaans spreekwoord dat zegt dat een man in zijn leven drie dingen moet doen: een boom planten, een kind verwekken en een boek schrijven. Een kind heb ik inmiddels verwekt. Twee zelfs. Een boom heb ik nog nooit geplant. Maar ik heb wederom een boek geschreven. Ik weet niet of er veel […]
Langs de Amstel in Amsterdam, woensdag j.l. rond 12.00 uur. Ik zat weer eens in een kerk vannacht. Het was een grote, neogotische kathedraal ergens in Limburg, maar het kan ook Brabant zijn geweest. De koningin werd binnengehaald. Confetti, serpentines en allerlei soorten glitter vielen uit de gewelven naar beneden. Er werd gezongen door een […]
‘Op een wonderlijke manier kenden katholieke kinderen in het Amsterdam van de jaren vijftig elkaar allemaal. Rangen of standen deden er niet toe. Het geloof bracht iedereen bij elkaar binnen de- zelfde zuil. Ze gingen naar dezelfde school, dezelfde sportclub, dezelfde kerk of anders wel hun broer of zus. Ze liepen door dezelfde straten in […]
Dromen zijn bedrog, maar niet altijd. Ik droom ook niet altijd. Toch heb ik het plan opgevat elke dag een van mijn dromen te onthullen, ook als helemaal geen droom heb gehad. Er is een manier – zo heb ik ontdekt – om je diepste dromen bloot te leggen, ook als je denkt dat ze […]
Ouder worden betekent dat je geheugenruimte zich steeds meer vult met tijd. Maar wat doet dat met jezelf? Wordt het leven ook voller? Of dieper soms? Ik heb het gevoel van niet. Eerlijk gezegd begrijp ik steeds minder van het leven naarmate ik ouder word. Toen ik jong was dacht ik niet alleen meer te […]
Ik heb gisteren mijn eigen boek Het algoritme van de waan nog eens helemaal doorgelezen. Het is op zich al een rare ervaring om een boek van jezelf te lezen. ‘Een boek dat je zelf geschreven hebt is een stad waarin je een tijdje hebt gewoond,’ heeft Oek de Jong ooit beweerd. Dat klopt, als […]
Inmiddels hebben zich 20 mensen opgegeven om mijn boekpresentatie (met lezing) bij te wonen op dinsdagavond 28 februari a.s.. Dat is al heel wat, maar er kunnen er nog wel wat meer bij. Tresoar heeft de Gysbert Japicxzaal belangeloos beschikbaar gesteld, waar ik heel blij mee ben. Temeer omdat het de laatste jaren twee keer […]
Op bovenstaande foto is het 17 maart 2016. Bijna zeven jaar geleden alweer. Die dag mocht ik mijn boek De Fries die in de toekomst sprong presenteren in de Gysbert Japicxzaal in Tresoar in Leeuwarden. Over drie weken is het weer zover. Althans, als genoeg mensen zich aanmelden voor de presentatie van mijn nieuwe boek Het […]
(Foto links: juni 1977 in mijn woning aan de Saffierstraat in Amsterdam) ‘Een wiskundige (artikelserie Die Zeit) vertelde dat als je a=01, b-02, …., z=26 stelt, er in de decimalen van pi ooit, ooit het volledig werk van Shakespeare zal te kunnen worden gelezen. Deze mededeling trof ik onlangs aan in mijn mailbox. Ik weet niet […]
Hoe komt het toch dat foto’s uit een bepaalde tijd achteraf allemaal op elkaar gaan lijken. Allereerst natuurlijk door de kleuren die mettertijd gaan vervagen en stilaan exact de juiste patina krijgen die hoort bij de Zeitgeist. De foto, die hierboven is te zien, hoort bij het midden van de jaren zeventig, om precies te zijn: […]
Complotdenken heeft Poetin met Hitler gemeen Poetins inval in Oekraïne in februari vorig jaar werd in sommige commentaren vergeleken met Hitlers inval in maart 1938 in Tsjechoslowakije, een kantelmoment in de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog. Bij velen rees sindsdien de vraag: is Poetin een nieuwe Hitler? Poetin komt vooralover als een benepen en wraakzuchtige […]
Ik schrok. Er was een zwaar gestommel waardoor de toren heel even leek te schudden. Ik nam niet de lift maar liep alle trappen af naar beneden. Maar ik zag niets. Na een rondgang door de ontvangstruimte weer niets. Ik wilde alweer naar boven gaan toen uit de kelder een vreemd geluid oprees. Het leek […]
In diepste wezen is schrijven een vorm van verzamelen. Een schrijver verzamelt zinnen. Iedereen heeft zijn hobby en een geliefkoosde hobby is verzamelen. Zo ken ik mensen die er plezier in vinden rouwadvertenties bijeen te garen, anderen die zweren bij Chinese keramiek uit de Ming-periode en ik ken zelfs iemand die zich toelegt op het […]
‘Het Ene bij Plotinus staat ‘buiten de aardse tijd’. Er is wel tijd ‘daarboven’, maar dat is de zuivere perfecte (non-)tijd van de eeuwigheid. Deze verstrijkt niet en kent geen uitgestrektheid. In dit domein van eeuwigheid staat alles stil’, maar alles is er ook ‘levend’. Contact met deze buitentijdse hogere wereld is mogelijk door zuiver […]
Mijn vader op de camping van Lourdes, juli 1965 De komst van de tijd, zo luidt de titel van de Nederlandse vertaling van het boek Miette (1995) van de Franse schrijver Pierre Bergounioux (1949). In het boek wordt de levensloop geschetst van vier kinderen uit één boerengezin die terechtkomen in de stroomversnelling van de tijd. […]
