Het zwaard dat ik in 1965 kocht in Toledo In Toledo heb ik in de zomer van 1965 een zwaard gekocht, want Toledo is beroemd om zijn zwaarden. Met dat zwaard zou ik een half jaar later als een dolende ridder gaan dwalen door Amsterdam. Zo ging ik op weg naar school, op een dag in […]
Wereldwijd ontstond er grote verontwaardiging over wat er gebeurde in Amsterdam na de wedstrijd van Ajax tegen de Israëlische club Maccabi. En terecht. Toch verbaasde het mij dat zelfs gerenommeerde media allerlei vergelijkingen maakten met pogroms uit de Tweede Wereldoorlog, en niet primair een verband legden met het fenomeen ‘hooliganisme’. In mijn leven heb ik […]
Hoewel ik alles bij elkaar al zo’n tien boeken het licht heb laten zien, weet ik nog altijd niet of ik een schrijver ben. Wanneer ben je trouwens een schrijver? Ik denk als anderen je zo gaan noemen. Zeker is dat een van de vervelende dingen van het schrijverschap is dat je een slechte recensie […]
Het proces van het schrijven van een boek kan een persoonlijke transformatie teweegbrengen. Schrijven vereist hoe dan ook toewijding, zelfreflectie en doorzettingsvermogen. Voor de schrijver zelf kan het een rite de passage betekenen, een belangrijke overgang naar een volgende levensfase. Dat is een proces dat niet zelden met pijn en moeite gepaard gaat. Het schrijven […]
Achteraf kan het zo zijn gegaan dat Donald Trump op het eind van zijn presidentschap, toen bleek dat hij de verkiezingen verloren had, heel even heeft gedacht dat hij in een slecht toneelstuk was beland. Hij was de hoofdrolspeler geworden in een verhaal dat door een idioot werd verteld en waarbij alle grenzen tussen echt […]
De mythe van Prometheus wordt vaak gezien als een metafoor voor de hoogmoed van de mens die door zijn almaar voortschrijdende technische verworvenheden – waarvoor hij de kennis van de goden gestolen heeft – de goden wil evenaren, wat tot zijn ondergang leidt. Prometheus wordt immers vastgeketend aan een rots in de Kaukasus, waar hij […]
De ervaring van een existentiële crisis en een gevoel van heimwee naar de religie, dat alles verenigde zich kort na de oorlog in een dieptepsychologische en bijna religieuze kunstopvatting. Existentialisme en psychoanalyse bepaalden het denken over kunst en literatuur. Met maken van kunst was een eenzame worsteling met het bestaan. Deze benadering komt onder meer […]
‘De filosoof Plessner heeft in een werk over de verschillende trappen van het organische leven de menselijke levensvorm met die van plant en dier gecontrasteerd als ‘die Positionalität der ex zentrischen Lebensform’. Het is echter de vraag, of men deze excentriciteit mag beschrijven als een bestaande toestand, als een eigenschap. Het is veeleer een menselijke mogelijkheid, […]
‘Foar boerinne, dy’t stil har tinzen hat… Och minskewrâld komt en wurdt wer weiAs tearen fan in stream.’ Dat is het motto dat Fokke Sierksma meegaf aan zijn boek Tibet’s terrifying deities. Sex and aggression in religious acculturation (1966). Het is het laatste boek in een reeks waarin de gevolgen van acculturatieprocessen het hoofdthema vormt. […]
‘Ik hoop dat Tsering in Tibet-in-India een leefbaar compromis tussen angst en vitaliteit, schuld en spontaniteit, inferioriteit en superioriteit zal vinden. Ik hoop, kortom, dat hij eenvoudig een beetje gelukkig zal worden, dat simpele woord dat hij zo vaak gebruikte wanneer hij vertelde van zijn jeugd. Want ik zal met sympathie blijven denken aan deze […]
In 1961 publiceerde Fokke Sierksma zijn boek Een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. Het was een antropologische studie naar messianistische verschijnselen bij primitieve culturen, die bedreigd worden met de ondergang door toedoen van een dominante cultuur. Sierksma doet daarbij onder meer verslag van het leven van de Raruro, dat door de antropoloog Petrullo is […]
‘De antinomie is bij uitstek de denkvorm van onze tijd. Het kan wel niet anders, of men associeert hier de Existenzphilosophie en de naam van Sartre. Deze imponerende denker is echter niet een opgedoken eiland, maar dat punt van de existentialistische traditie, waar deze traditie zich epidemisch heeft verspreid en dus ook mode is geworden. […]
Dit is de verzetsgroep die in de maanden maart en april 1945 de Duitse Sicherheitsdienst in Leeuwarden afluisterde. Van links naar rechts op de foto staan Lo van der Werf, Lykle van Dijk, Eeuwke Koopmans, Fokke Sierksma en Teake Kuipers. De afluisterpost was gevestigd in het pand van een boekhandel in de Nieuwe Oosterstraat 9 […]
Jaren geleden zag ik een merkwaardige documentaire op National Geographic: Sleeping beauties; the incorrupt. Het ging over dit raadselachtige fenomeen dat de lijken van sommige heiligen niet vergaan. Ze zijn ooit ongeschonden opgegraven en in glazen sarcofagen in allerlei kerken in Europa uitgestald. Sommigen zijn al eeuwen oud, anderen van meer recente datum. De meeste […]
‘Schoonheid is geen luxe. We kunnen niet zonder. Schoonheid troost. Kunst heeft mensen in erbarmelijke omstandigheden gesterkt. Juist wanneer zij werden bedreigd, honger geleden of geliefden verloren, hebben mensen beelden gemaakt, getekend, gedicht en gezongen of troost gevonden in de producten van de verbeeldingskracht.’ Dat schreef Jolande Withuis vorige week donderdag in de NRC in […]
Het geluid van trekkers en de geur van verse mest: wie kent het niet? In Friesland hecht men zelfs zoveel waarde aan de elementen die het platteland karakteriseren dat het wordt opgenomen in het nieuwe erfgoedbeleid. “We willen een soort bewustwording creëren van wat er allemaal gebeurt in het dagelijks leven hier in Friesland”, zegt […]
(foto: Jurriaan Mous) ( foto: Peter de Haan) Het was een wonderlijke bijeenkomst gisteren in de Statenzaal van het Provinciehuis, waar ik mijn boek De Friese spagaat mocht aanbieden aan gedeputeerde Eke Folkerts. Geart de Vries opende de vergadering in het Fries met een korte inleiding en een fraai en toepasselijk Fries gedicht. Een aantal mensen […]
(Vandaag op de site van de Leeuwarder Courant) Kunsthistoricus Huub Mous, voormalig luis in de pels van Leeuwarden Culturele Hoofdstad, is een stuk milder geworden. ,,Ze hebben het goed gedaan.” Maar over de Friese spagaat heeft hij nog genoeg te vertellen, in zijn gelijknamige boek. ,,Durf te kiezen!” Woensdagavond 18 april 2018. De talkshow Iepen Up , […]
Er stond iemand voor de deur vannacht. Het was een oude man. Hij zag er wat verfomfaaid uit, het haar in de war en met oude kleren aan uit grootvaders tijd. Zijn jas was eindeloos versteld en leek wel geschilderd door Jopie Huisman. Hij had witte bakkebaarden en een hoed op. Eigenlijk leek hij wel […]
Johann Gottfried von Herder (1744-1803) heeft er als eerste op gewezen dat ieder volk een eigen ziel heeft die het zuiverst tot uiting komt in zijn taal. Begrippen als Seele des Volkes en Geist der Nation zijn in oorsprong van hem afkomstig. De taal zou volgens Herder onmiddellijk het wezen van het volk uitdrukken. In […]
Een van de mensen die ik spreek geeft aan elke dag wel even een wandeling te maken naar de zeedijk waar ze vlakbij woont. Om “efkes yn’e stilte te sjen” (even in de stilte kijken). Het kijken naar de lucht, de zee en het land brengt haar rust. Ze doet onderzoek naar de mentale gezondheid […]
Deze informatie werd op mijn verzoek gegenereerd door AI. Hoe kom ik hierop? Dat is een lang verhaal. Het is bekend dat in die eerste naoorlogse jaren de verschrikkingen van de Holocaust na de oorlog vrijwel collectief werden verdrongen. De aanvankelijke verbijstering over wat had plaatsgevonden maakte al gauw plaats voor een vrijwel totale oriëntatie […]
Bovenstaande tekst ontving ik gisteren per mail van mijn zoon Jurriaan. Hij had ChatGPT een beschrijving laten maken van de man die op bovenstaande foto staat afgebeeld. Dat ben ik in Venetië. Kan ik mij in deze beschrijving van ChatGPT vinden? Dat is een lastige vraag. ChatGPT is geen mens, en ik vraag me af […]
Gisteren had ik samen met Louw Dijkstra en Geart de Vries een voorbespreking voor het symposium dat volgende week vrijdag zal plaatsvinden in de Statenzaal van het Provinciehuis, naar aanleiding van mijn boek De Friese spagaat dat ik dan mag aanbieden aan gedeputeerde Eke Folkerts. Behalve Geart zelf komen dan ook Goffe Jensma en Oeds […]
We schrijven 1997. Het was een jaar zonder noemenswaardige incidenten. In februari sprak ik de leden van het FNP toe op een vergadering ter gelegenheid van het 35-jarig bestaan van die partij. Daarbij introduceerde ik het begrip ‘De Friese spagaat.’ Het was voor eerst dat ik dat begrip in de mond nam. Mijn speech werd […]
Op 16 augustus 2002 belde Wiebe Pennewaard van de Leeuwarder Courant. Hij wilde mij interviewen voor de zaterdagbijlage. Het was ruim drie maanden na de moord op Pim Fortuyn, een gebeuren dat mij behoorlijk had aangegrepen. Daarna was ik alle boeken van Fortuyn gaan lezen. Vooral zijn boek De verweesde samenleving maakte veel indruk op […]
In december 2000 stond het liedje Wêr bisto van Twarres al enige weken aan de top van de landelijke hitparade. Het dreigde zelfs internationaal een megasucces te worden. Dat vond niet iedereen leuk in Fryslân. Er waren zelfs mensen die zich geneerden voor dit succes. Wat je noemt een treffend voorbeeld van De Friese spagaat. […]
‘Een spagaat zeg je al. Door sommigen wordt gezegd dat LF 2018 uiteindelijk niet Europees genoeg zou zijn geworden.’ Deze woorden werden mij voorgelegd door Geart de Vries in een interview, dat hij mij afnam in de aanloop van zijn boek Het wonder van 2018 dat vorig jaar verscheen. In totaal 120 mensen heeft Geart […]
Op 17 maart 2016 mocht ik mijn boek De Fries die in de toekomst sprong presenteren in Tresoar. Dat was mijn 5de boek in 10 jaar tijd. Op dat moment nam ik mij voor om steeds na 2 jaar weer een nieuw boek te publiceren zolang mij de kracht en de gezondheid daartoe gegeven zijn. […]
Op 25 oktober a.s. mag ik het eerste exemplaar van mijn boek De Friese spagaat aanbieden aan gedeputeerde Eke Folkerts in de Statenzaal van het Provinciehuis. Eke Folkerts zal dan ook reagren op de inhoud van mijn boek. Dat heeft uitgever Louw Dijkstra zo geregeld. Hoe kun je het zo verzinnen! Ik heb nooit gedacht […]
Ik heb AI gevraagd om het concept voor een reclame-spot te maken, die tot 25 oktober a.s. dagelijks kan worden uitgezonden bij de Ster-reclames op TV, met bijbehorende suggesties voor pakkende beelden met voice-over. Dit was het resultaat. *** Beelden: Open met weidse shots van het Friese landschap, afgewisseld met beelden van Friese steden, dorpen […]
Gistermiddag bij Uitgeverij Wijdemeer in Dokkum ( Foto: Louw Dijkstra) Zie ook HIER
Onderstaande korte recensie van mijn boek De Friese spagaat werd gegenereerd door AI. *** Diepgaande analyse van de “Friese spagaat”: De auteur, Huub Mous, beschrijft de complexiteit van de Friese identiteit op een genuanceerde manier. Hij belicht de spanning tussen traditie en vooruitgang, globalisering en regionalisme, en illustreert dit met concrete voorbeelden . Verbinding met […]
Ik heb AI gevraagd om de tekst van een interview dat Eva Jinek met mij had over mijn nieuwe boek ‘De Friese spagaat’. Dit was het resultaat. *** Eva Jinek: Welkom in de studio, Huub Mous. Je hebt net een nieuw boek uit, ‘De Friese Spagaat’. Een intrigerende titel. Wat is die Friese spagaat precies? […]
De geboortegolver doen een indringende leeservaring op met de demoraliserende verwerking va de Tweede Wereldoorlog. Vervolgens word hun in aan aantal romans en non-fictiewerken ingeprent dat de utopie van de jaren zestig, de bevrijding van het menselijke bestaan op alle denkbare niveaus, is mislukt. Bovendien is er dan nog de confrontatie met het ideologische falen […]
In februari 1965 kwam ik in de redactie van De Harpoen, het schoolblad van het Sint-Ignatiuscollege. Ik was toen zeventien. Dat was de leeftijd, waarop ik de gave ging verliezen om de dingen te zien zoals ze niet zijn, maar me ook hardnekkig bleef verzetten tegen het onvolwassen verlangen volwassen te zijn. Mijn redacteurschap van […]
AI leverde mij een mogelijke outline voor een lezing over “De Friese spagaat”: Tip: Tijdens de lezing is het belangrijk om voorbeelden uit het boek te gebruiken om de theorie te illustreren. Denk aan sprekende citaten, anekdotes of beschrijvingen van personen en gebeurtenissen. Dit maakt de lezing levendig en boeiend voor het publiek. *** Overigens […]
Onderstaande samenvatting van mijn boek De Friese spagaat werd gegenereerd door AI. *** De auteur schetst in een aantal zeer uiteenlopende beschouwingen twee tegenstrijdige scenario’s voor de toekomst van Fryslân, die het klassieke dilemma tussen behoud en vooruitgang illustreren dat aan de basis ligt van de Friese spagaat: 1. Kroatië van het Noorden Dit scenario voorspelt […]
Onderstaande tekst over het boek ‘De Friese spagaat’ werd gegenereerd door AI: Het boek is een uitgebreide beschouwing over de Friese cultuur en identiteit, met een specifieke focus op de “Friese spagaat”: de tegenstelling tussen de Friese identiteit en de modernisering, de wereld van de kunst en de culturele ontwikkelingen in Fryslân. De auteur, Huub […]
Mijn zoon Jurriaan heeft Kunstmatige Intelligentie een podcast laten maken over mijn nieuwe boek ‘De Friese spagaat’. Dit wonderbaarlijke gesprek tussen een man en een vrouw verloopt in het Engels, en niet in het Fries. Dat is helaas ook een spagaat. De podcast duurt ongeveer 15 minuten en geeft een goed beeld van de inhoud […]