De Noordzee (foto: Dolph Kessler) Tijdens de oorlog was de meest effectieve leugen de door Hitler of Goebbels bedachte slagzin van de Schicksalskampf des deutschen Volkes, die het zelfbedrog door middel van drie suggesties bevorderde: ten eerste dat de oorlog geen echte oorlog was. ten tweede dat de oorlog niet door de Duitsers was ontketend […]
Freud veronderstelde dat de oorzaken van religie louter in intrapsychische processen gezocht moeten worden. Anders gezegd: God is een projectie. Deze tijd van corona waarin complot-theorieën overal de kop opsteken, lijkt Freud op het eerst gezicht gelijk te geven. Mensen projecteren hun eigen verklaring voor de onbegrepen en bedreigende realiteit in een eigen versie van […]
De rest van dit artikel is te lezen in de zojuist verschenen papieren editie van De Moanne. Nog even dit. In mijn artikel voor de Moanne schrijf ik dat ik in maart j.l., bij het begin van de corona-crisis, de ‘betonnen P’ terugvond, die in je jaren vijftig langs de weg naar Harlingen, bij de […]
Mijn vader kwam uit een groot gezin in Bakhuizen. Mijn neef Anton stuurde mij gisteren een handzaam overzicht van mijn vaders broers en zussen. (zie hieronder) Hij vertelt veel over zijn moeder, Gesina, mijn tante Siene. Bij mijn vader, Durk Manus Mous (1897-1966), verwijst hij ook naar blogs van mij, waarin meer over de Mousen […]
Simone Scheffer gisterochtend in de studio van Omrop Fryslân. ‘Een boek is een huis waar je een tijd in gewoond hebt.’ Die woorden van Oek de Jong kwamen gisteren in mij op toen ik op weg was naar de studio van Omrop Fryslân. Ik moest daar zijn voor een gesprek met Simone Scheffer over mijn […]
Café Mexico zat wel degelijk op de Zeedijk ook, dat café was van mijn tante en is eind jaren 70, begin jaren 80 gesloten vanwege de drugsoverlast. Mijn tante woonde boven het café en ik heb daar elk weekend uit het raam gehangen kijkend naar beneden. Het café stond bekend om het feit dat ze […]
‘Goldensohn deelde het heersende geloof in die dagen dat de nazi-leiders’ pathologisch’ waren, en hoewel hij hen vriendelijke benaderde, probeerde hij vooral een verklaring voor hun ‘verdorvenheid’ te vinden.’ Dat schrijft Robert Gellately in de inleiding voor het boek van Leon Goldensohn, Neurenberg-gesprekken, Nazi’s en hun psychiater Leon Goldensohn. Ik kreeg het boek van Jurriaan […]
De plotselinge uitbraak van de coronacrisis bracht mij tot het besef dat ik mij geestelijk teweer moest stellen nu alles om me heen van de een op de andere dag ingrijpend veranderd was. Deze plotselinge omslag in het levensperspectief herinnerde mij aan vergelijkbare innerlijke transformaties in tijden van rouw of depressie. Beide, zowel rouw als […]
‘Hitler moet in zijn Weense tijd Le Bons Die psychologie der Massen (De psychologie van de massa) grondig hebben bestudeerd. Over de grote leider van de masa zegt de auteur: ‘Geloof wekken, dat is de bijzondere rol van de grote leiders. Ze fascineren pas wanneer ze door een geloof gefascineerd worden. De kracht van hun […]
Dat zong Jacques Brel (in het Frans) in zijn chanson Le Cheval. Hij was zeer gesteld op dit chanson. Niet voor niets opende Brel zijn afscheidsconcert in het Parijse Olympia, in mei 1966, met dit lied dat duidelijk een afrekening was met een vrouw, van wie hij diep in zijn hart niets meer wilde weten, […]
.. …. .. … ….. … ..… …. … ……. … …… … … ….. .. …. …….. …. …… …. … … . …. … …. … …… … …. ….. ….. ….. …. … …… … …. .. ….. … …. … … … … .. .. .. … …. … … … … […]
Gisteren in Utrecht met Jurriaan en Desi Ik kreeg nogal wat reacties gisteren op mijn voorspellingen voor het jaar 2021. Zo wees Jos Heitmann mij op de site van de paragnost Jab C. Van der Heide, die in het verleden bewezen heeft over voorspellende gaven te beschikken en ook al vast gekeken heeft wat ons […]
Van Arthur Schopenhauer is bekend dat hij een laatbloeier was. Hij werd pas beroemd toen hij zelf al bijna de moed had opgegeven. Al ver over de zestig, liep hij ooit op straat toen een oudere vrouw hem aansprak met de woorden: ‘Mijnheer Schopenhauer, u staat in bloei!’ Hij zag er kennelijk goed uit voor […]
‘Op het Rooms-katholiek Pastoraal Concilie wilde men Guevara heilig verklaren en tijdens de Assemblée van de Wereldraad in Uppsala hing zijn foto op de tentoonstelling: ‘De kerk in de wereld’. Belangrijker dan op deze manier de hoop zoals die door een agnosticus werd vertolkt te kerstenen, lijkt het mij om, net als hij, een […]
Frank Kramer is overleden. De oud-voetballer, die ook furore maakte als televisiepresentator en voetbalcommentator, is 73 jaar geworden. Kramer was al enige tijd ziek. De Amsterdammer begon met voetballen bij RKAVIC in Amstelveen en was al 22 jaar toen hij in 1970 de sprong naar het betaalde voetbal maakte. Na Blauw-Wit verdedigde de aanvaller de […]
Bij deze wil ik iedereen hartelijk danken voor alle bloemen en felicitaties ter gelegenheid van mijn 73ste verjaardag. Wij zullen doorgaan!
Steeds meer word ik mij ervan bewust wat mij fascineert in de verhalen over de Tweede Wereldoorlog in het algemeen en Adolf Hitler in het bijzonder. Het is de fascinatie voor mijn eigen vruchtwater, de tijd waar ik zelf uit voortkom. Ik ben geboren op 1 december 1947 (inderdaad, morgen is dat 73 jaar geleden). […]
Ongetwijfeld schreef Presser in de oorlog een dagboekroman, maar ik vraag me af of Homo submersus zoals het nu voor ons ligt, niet een la ter bijgewerkte versie daarvan kan zijn. Net als ’De nacht der Girondijnen’ over Westerbork kan de ze versie gefungeerd hebben als aanloop naar ’Ondergang’ en geschreven zijn met de kennis die hij […]
Al weer zo’n maand of twee, drie ben ik mij aan het verdiepen in het fenomeen Adolf Hitler. In mijn werkkamer stapelen de boeken zich op die ik inmiddels verzameld heb. Over Hitler zijn hele bibliotheken volgeschreven, maar wonderlijk genoeg lijkt dit onderwerp anno 2020 niet echt in de mode. De meeste boeken over hem […]
‘De keuze om me om me op de jonge Hitler te concentreren en hem vanuit de historische context te bezien, brengt ontegenzeggelijk problemen met zich mee. De later Hitler, de dictator, politicus en misdadiger, is in deze jonge jaren niet terug te vinden. De jonge Hitler heeft niets waardoor hij opvalt in de massa’s die […]
Scheppinkje Kon ik Jou, Heer, tezamensponzen tot een gebaartje op mijn hand en gaf Jou alle kralen, donzen, poesjesmiepsen en hommelgonzen en Jij weefde het verband … ik zou mijn vingers rond Je sluiten en Jouw gekriebel zó beminnen terwijl Je scheppend was daarbinnen dat ik mijn vuist héél zacht van buiten zou kussen; en […]
‘Zowel de woorden van Job als de verhalen over Jozef worden, naast vele andere omgekeerde mythische motieven over de zondebok, in het Nieuwe Testament en in de vroeg-christelijke theologie gepresenteerd als prefiguraties van de persoon en het optreden van Jezus van Nazareth. Het ontmaskeringsproces van het geweld van de traditionele religie bereikt in zijn boodschap […]
‘Het is heel goed mogelijk dat veel Duitsers dachten dat de Joden niet meer in leven waren, maar daarom nog niet geloofden dat ze dood waren. Die gedachtegang is niet logisch, maar in oorlogstijd worden er zoveel onlogische dingen geloofd.’ Dit schrijft Walter Laqueur in zijn boek Het gruwelijke geheim (1980). Toen ik deze woorden gisteren […]
‘Ter Braak spreekt over het toelaten der relative- rende doodsgedachte in ons denken. Van Duinkerken consta teert: “Onderwijl moffelt hij handig het andere element weg, dat geenszins nihiliseert, doch veroorzaakt: het onto logische element .. , hij zwijgt onderwijl over de psychologische onmogelijkheid om een ‘absoluterende zijnsgedachte’ uit te bannen.“ Dat is orakeltaal, gesproken uit de behoefte om […]
De inspiratiebronnen van Josse de Haan treden vooral aan het licht in de beschouwingen die hij heeft gewijd aan zijn jeugd en met name aan zijn ouders. Beklemmend schrijft hij over de calvinistische gevoelsarmoede, waar zijn moeder onder geleden heeft, en de rauwe wereld van het agrarische Friesland waar de sociale standsverschillen wellicht nog meer […]
‘In plaats van de tabula rasa die wordt voorspeld door het hoogmodernisme, of zelfs de viering van de rumoerige sfeer van de beroemde Roaring Twenties met Parijs als Hemingway’s Moveable Feast, vinden we een collectief ethos, gedreven in de richting van het herstel van wat er vóór de oorlog was: een verstilde wereld verstild en […]
Fragmenten uit mijn powerpoint-presentaties voor een reeks gastcolleges over ‘Kunst in tijden van terreur’ op Academie Minerva in Groningen, in het studiejaar 2004-2005 Mijn gedachten gingen onwillekeurig terug naar de eerste verwarrende weken na de aanslagen van 9/11, toen ik mij ook voluit stortte op problematiek van het terrorisme. Dat resulteerde destijds in mijn eerste […]
